Obiekt

Ta publikacja jest chroniona prawem autorskim. Dostęp do jej cyfrowej wersji jest możliwy po zalogowaniu.
Ta publikacja jest chroniona prawem autorskim. Dostęp do jej cyfrowej wersji jest możliwy po zalogowaniu.

Tytuł: Wysoka majątek Hohendorf – zdjęcie mapy

Data wydania:

XX w.

Rodzaj dokumentu:

fotogram

Opis:

Obok zdjęcie przedstawiające fragment niemieckiej mapy z miejscowością Wysoka (majątek Hohendorf), obecnie to wieś sołecka znajdująca się w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Rychliki, położona w północno–zachodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na obszarze Wysoczyzny Elbląskiej. W dokumentach po raz pierwszy określono usytuowanie przyszłej osady w zapisie lokacyjnym z 12 maja 1244 roku. W dokumencie wystawionym w Toruniu przez Mistrza Krajowego Zakonu Henryka von Weid, Dietrich von Brandeis, miał otrzymać 60 łanów na terenie nowej nienazwanej osady. Natomiast przywilej lokacyjny, wystawiony 6 stycznia 1321 roku przez Lutra von Braunschweig dla Mikołaja von Sevelt po raz pierwszy wymieniał nazwę wsi lokowanej na prawie chełmińskim. Na przestrzenie wieków majątek znajdował się w posiadaniu wielu rodów pruskich - von Kunheim, von Zehmen, von Lehwald, von Brederlow i von Below. W 1785 roku Wysoka stała się własnością hrabiego Emiliusa Magnusa von Doenhoff. To on przyczynił się do budowy pałacu (1803-1806) w tym majątku. Sprowadził także do Wysokiej przedstawicieli sekty religijnej – gichtelianów, nazwanych bezżeńcami, celebsami, członkowie sekty nazywani byli również braćmi anielskimi. Jej założycielem był Johann Georg Gichtel (1638–1710) - holenderski mistyk, z zawody adwokat. Skupiała ona nieżonatych mężczyzn uważających się za ziemskie wcielenia aniołów, potępiali oni małżeństwo jako źródło grzechu, prowadzili wspólnie gospodarstwo i posiadali wspólny majątek. Każdy kolejny przełożony sekty, wobec oficjalnych władz był prawnym reprezentatem wspólnego majątku. Tak też było z Aleksandrem Ewald von Below-Hohendorf (1801-1882), który był spadkobiercą Paula von Doenhoffa. Below-Hohendorf należał do czołowych polityków wschodniopruskich. Po śmierci Aleksandra von Belowa majątkiem ziemskim zarządzali kolektywnie kapitan Pirch i Edmund Poyda, a następnie Rudolf Menthal i Otto Michaelis (1882-1896). W latach 1896–1922 zarządcą majątku został Gustav Skirl, włączył się on aktywnie w proces odwadniania naddrużeńskich łąk, oraz przewodniczył pasłęckiej OSP. Ostatnim zarządcą majątku w latach 1922–1945 okazała się Zofia Thon - osoba ogólnie lubiana i szanowana przez pracowników. Ustawodawstwo hitlerowskie w roku 1933 rozwiązało wszystkie sekty, w tym także gichtelian. Hohendorf włączono do Fundacji Ericha Kocha, a w majątku przechowywano m.in. zrabowane dla Kocha łupy z obszarów wschodnich. W 1945 roku pałac został wysadzony w powietrze, ale Gichtelianom udało się pozostać w Wysokiej do końca II wojny światowej. Zarządzająca dotychczas majątkiem 90–letnia Zofia Thon, zmarła podczas ucieczki przed wojskami sowieckimi w styczniu 1945 roku. Oczywiście po wojnie majątek znacjonalizowano i zorganizowano w nim Państwowe Gospodarstwo Rolne (PGR), które funkcjonowało do roku 1990. Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa, przejęła ten teren po zmianach ustrojowych a obecnie należy on do osoby prywatnej. Katalog zabytków wymienia zarejestrowany zespół pałacowy i folwarczny z XVIII i XX wieku, piwnice pałacu będące pozostałością XIX wiecznego pałacu oraz zabudowa pofolwarczna tj. neogotyckie zabudowania gospodarcze, ekonomówka z wysmukłą latarenką i spichlerz z wieżą zegarową. Zarejestrowany został park ze stawami i urządzeniami wodnymi z końca XVIII wieku, cmentarz rodowy i altana. Do zabytków po innych rodach niemieckich opisanych w naszej kolekcji możecie dotrzeć po wpisaniu do Wortala Historycznego Biblioteki Elbląskiej haseł – „majątek”, „folwark”, „zdjęcie mapy”.

Miejsce wydania:

[b. m.]

Identyfikator zasobu:

oai:dlibra.bibliotekaelblaska.pl:66596

Sygnatura:

DŻS – fotografie

Język:

ger

Prawa:

Publikacja dostępna wyłącznie na terenie Biblioteki Elbląskiej

Kolekcje, do których przypisany jest obiekt:

Data ostatniej modyfikacji:

14 sty 2022

Data dodania obiektu:

14 sty 2022

Liczba wyświetleń treści obiektu:

3

Liczba wyświetleń treści obiektu w formacie PDF

0

Wszystkie dostępne wersje tego obiektu:

https://dlibra.bibliotekaelblaska.pl/publication/71092

Wyświetl opis w formacie RDF:

RDF

Wyświetl opis w formacie OAI-PMH:

OAI-PMH

×

Cytowanie

Styl cytowania:

Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji