Biblioteka zakończyła realizację projektu „Digitalizacja wraz z niezbędnymi pracami konserwatorskimi, opracowanie i udostępnianie starodruków Biblioteki Elbląskiej”.

Celem projektu była digitalizacja wraz z niezbędnymi pracami konserwatorskimi, opracowanie, udostępnienie i ponowne wykorzystanie zasobów dziedzictwa kulturowego w tym zbioru wchodzącego w skład zasobu narodowego oraz tworzenie infrastruktury do digitalizacji i przechowywania w formie cyfrowej.

Zdigitalizowaliśmy 216 obiektów, opracowaliśmy 310 opisów metadanych, a łączna objętość plików to blisko 5TB.

Partnerem w realizacji zadania było Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku.

Zbiory zabytkowe Biblioteki Elbląskiej:
Druki XVI w. – https://dlibra.bibliotekaelblaska.pl/dlibra/publication/72631#structure
Druki XVII w. – https://dlibra.bibliotekaelblaska.pl/dlibra/publication/72662#structure
Druki XVIII w. – https://dlibra.bibliotekaelblaska.pl/dlibra/publication/72203#structure
Druki XIX w. – https://dlibra.bibliotekaelblaska.pl/dlibra/publication/72943#structure
Rękopisy – https://dlibra.bibliotekaelblaska.pl/dlibra/publication/72570#structure

Zbiory z Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku:
Inkunabuł – https://dlibra.bibliotekaelblaska.pl/dlibra/publication/72853/edition/67436
Kartografia – https://dlibra.bibliotekaelblaska.pl/dlibra/publication/72854#structure
Druki XVI w. – https://dlibra.bibliotekaelblaska.pl/dlibra/publication/72838#structure
Druki XVII w. – https://dlibra.bibliotekaelblaska.pl/dlibra/publication/72839#structure
Druki XVIII w. – https://dlibra.bibliotekaelblaska.pl/dlibra/publication/72850/edition/67433

Jest pierwszym projektem w skali kraju, w którym przewidziano również działania z zakresu digitalizacji rozszerzonej (slow digitisation). Wytypowano do nich cztery druki o tematyce przyrodniczej, wyposażone w ilustracje kompilowane z technik graficznych uzupełnianych odręcznie nakładaną warstwą malarską. Z każdego z druków wybrano jedną reprezentatywną kartę z ilustracją. Digitalizacja rozszerzona stworzyła niepowtarzalną okazję do pokazania w obrazach cyfrowych wszelkich istotnych cech zabytków np. możemy pokazać przezrocze papieru i występujący na nim filigran pozwalający na identyfikacje papierni (w drukach digitalizowanych w 2022 roku ustalone zostało nawet, że na papierze z tej samej papierni napisany jest tekst konstytucji Stanów zjednoczonych), zidentyfikowane zostały użyte pigmenty oraz odkryliśmy nawet rzecz istotną dla zdrowia opiekunów zbiorów, czyli obecność w papierze znacznych ilości arsenu (wątek kryminalistyczny jak w „Imieniu Róży”), co się przekłada na decyzje dotyczące sposobu korzystania z tych druków i koniecznych środków bezpieczeństwa.
W drukach digitalizowanych w 2023 roku udało się nam zidentyfikować i dokładnie określić przyczynę i obraz daleko idących zniszczeń (wyjątkowo wysoka zawartość jonów chloru i miedzi).
W badaniach zastosowano techniki obrazowania takie jak: rejestracja przezrocza kart w świetle przechodzącym, Wielomianowe Mapy Tekstury (Polynomial Texture Maps PTM), obrazowanie wielospektralne, w którym oprócz obrazów światła odbitego (reflektogramów) rejestrowano także obrazy fluorescencji, obrazy reflektografii w ultrafiolecie (RUV), reflektografii w świetle widzialnym (VIS), fluorescencji wzbudzanej nadfioletem (FUV), reflektografię w bliskiej podczerwieni (NIR) oraz obrazowanie fałszywym kolorem ze składową w bliskiej podczerwieni (FCIR). Badania obrazowe uzupełniała również analiza składu pierwiastkowego z zastosowaniem energodyspersyjnej rentgenowskiej analizy fluorescencji (EDXRF).
Linki:
https://dlibra.bibliotekaelblaska.pl/dlibra/publication/73031
https://dlibra.bibliotekaelblaska.pl/dlibra/publication/73032
https://dlibra.bibliotekaelblaska.pl/dlibra/publication/73107/edition/67668
https://dlibra.bibliotekaelblaska.pl/dlibra/publication/73106/edition/67667

Kwota dofinansowania:
2022 r. – 100 000 zł
2023 r. – 135 000 zł

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.