Tytuł:

Gottlieb Wilhelm Rabeners Satiren. Vierter Theil

Autor:

Rabener, Gottlieb Wilhelm

Słowa kluczowe:

stary druk -18 w. ; Rabener, Gottlieb Wilhelm - zbiór satyr - 18 w. ; niemieckie satyry - 18 w. ; niemieccy satyrycy i publicyści - 18 w. ; niemieccy pisarze satyryczni - 18 w. ; Rabener, Gottlieb Wilhelm (1714-1771)

Opis:

Gottlieb Wilhelm Rabners Satiren ( Lipsk, 1771) - jedno, z kolejnych wydań, czwartej części publikacji zawierającej zbiór satyr niemieckiego pisarza i publicysty oświeceniowego Gottlieba Wilhelma Rabenera (1714-1771). Autor po ukończeniu szkoły książęcej w Miśni, gdzie zaprzyjaźnił się z Christianem Fürchtegottem Gellertem i Karlem Christianem Gärtnerem, rozpoczął studia prawnicze w Lipsku. Po ukończeniu studiów pracował jako poborca podatkowy, a w 1741 roku został rewidentem podatkowym w okręgu lipskim. Obok działalności urzędowej pisał teksty literackie do różnych czasopism, przeważnie w formie satyrycznej lub eseistycznej. W 1753 roku awansował na pierwszego sekretarza urzędu podatkowego w Dreźnie, a w 1763 roku powołano go do rady podatkowej. Dla saksońskiej administracji finansowej zestawił obszerne pięciotomowe dzieło o przepisach konstytucyjnych i podatkowych. W latach 1751-55 zebrał i wydał w czterech tomach swoje teksty satyryczne „Sammlung satyrischer Schriften”, które ugruntowały jego literacką renomę. Satyra prozatorska Rabenera, określanego często mianem cnotliwego moralizatora, w formie krótkich nowel, listów, wierszy czy przysłów odzwierciedlała słabości i głupotę mieszczańskiego świata, przedstawiała ludzkie przewinienia oraz bolączki społeczne mieszczaństwa, drwiła z chciwców, bigotek, pedantów, hipokrytów i karierowiczów, poddawała ostrej krytyce arogancję szlachty, obłudę duchowieństwa i korupcję w sądownictwie i administracji. Z powodu trafności jego języka i urozmaiconego przedstawienia satyry uważany był za wzór dowcipnego i pomysłowego pisarza. W rozważaniu o politycznych uchybieniach nie stała mu na przeszkodzie surowa cenzura. Jest jednak znamienne, że po 1755 roku, czyli gdy został wysokim urzędnikiem i zbliżył się do dworu drezdeńskiego, nie opublikował żadnej nowej satyry. Sam Rabener twierdził, że: „…Kto chce zasłużyć na miano pisarza satyrycznego, jego serce musi być szczere. Musi on uważać cnotę, której uczy innych, za jedyną podstawę prawdziwego szczęścia. … Musi dobrze rozważyć, z poważną ostrożnością, to, co chce ubrać w żartobliwy wykład…”. W czwartym tomie zbioru satyr znalazły się m.in.: Antons Panßa von Mancha Abhandlung von Sprichwörtern; Zuneigungsschrift an des großen Sancho Panßa großen Esel; Das Märchen vom ersten April, Sieben mal sieben Wahrsagungen von ersten April etc. Czterotomowa publikacja satyr Rabenera, w ciągu kilku lat doczekała się kilku wydań i ukazała się również w języku duńskim, francuskim, angielskim, szwedzkim etc.

Data wydania:

1771

Wydawca:

im Verlag der Dyckischen Buchhandlung

Miejsce wydania:

Leipzig

Rodzaj dokumentu:

stary druk

Sygnatura:

92527/4

Język:

ger ; grc ; lat ; fre ; ara

Prawa:

Domena publiczna (public domain)