Tytuł:

Pacta Welaviensia et Brombergensia inter Dn. Joannem Casimirum […] et Fridercum Wilhelmum […]

Słowa kluczowe:

Jan II Kazimierz (1609-1672), król Polski ; traktat welawsko-bydgoski ; stary druk – 18 w. ; Fryderyk Wilhelm I (1620-1688)

Opis:

Treść traktatów welawsko – bydgoskich, opublikowana w roku jubileuszowym 1757, z okazji setnej rocznicy ich zawarcia. Tekst dokumentu opracowano w wersji łacińsko-niemieckiej. Porozumienie pomiędzy królem Polski Janem II Kazimierzem (1609-1672) , a księciem - elektorem prusko-brandenburskim Fryderykiem Wilhelmem I (1620-1688), nazywanym Wielkim Elektorem ostatecznie uzgodniono 19 września 1657 r w Welawie w Prusach (obecnie Znamieńsk w Obwodzie Kaliningradzkim) i ratyfikowano 5 listopada 1657 roku w Bydgoszczy. Następnego dnia traktat został zaprzysiężony przed kościołem jezuitów p.w. Św. Ignacego Loyoli osobiście przez Jana II Kazimierza i Fryderyka Wilhelma I. Dokument został zaaprobowany przez Sejm w 1658 r. i zatwierdzony w traktacie pokojowym w Oliwie w 1660 r. Pakt regulował stosunki pomiędzy Rzeczpospolitą a Prusami Książęcymi. Na mocy traktatu Prusy stawały się państwem suwerennym i były złączone jedynie wiecznym przymierzem wojskowym. Postanowiono, iż po wymarciu linii Hohenzollernów Prusy Książęce miały powrócić do Rzeczpospolitej, stany pruskie miały składać hołd królowi i Rzeczpospolitej w przypadku zmiany na tronie książęcym. Książę - elektor uzyskał miasto Drahim tytułem zastawu, ziemię lęborsko-bytowską (z miastami Lębork i Bytów) jako lenno oraz Elbląg na własność, pod warunkiem, że uda mu się go zdobyć własnymi siłami (miasto pozostawało nadal w rękach szwedzkich) z zastrzeżeniem prawa wykupu dla Polski oraz wpłaty 400 tys. talarów. (ostatecznie elektorowi nie udało się zdobyć Elbląga). Postanowienia traktatów były niezwykle korzystne dla Fryderyka Wilhelma I. Książę-elektor, który wcześniej dopuścił się regularnej zdrady sojusznika i hegemona, jakim była Rzeczpospolita, nie tylko nie poniósł za to żadnych konsekwencji, ale uzyskał znaczne korzyści terytorialne i polityczne. W późniejszym okresie sojusz polsko-brandenburski przyniósł stronie polskiej określone korzyści, ale były one niewspółmierne do tego, co uzyskał książę-elektor w zawartych umowach. Traktaty welawsko - bydgoskie znosiły zwierzchnictwo Polski nad Prusami Książęcymi, co wkrótce doprowadziło do powstania Królestwa Prus i szybkiego rozwoju przyszłego zaborcy Polski.Treść przedmowy do niniejszej publikacji zawiera dokument o sygn. Pol.II.297. Dokument współoprawny z innymi drukami (klocek introligatorski), sygn. Pol.8.II.296-Pol.8.II.299.

Data wydania:

1757

Rodzaj dokumentu:

stary druk

Format:

application/pdf

Sygnatura:

Pol.8.II.298

Język:

ger ; lat

Prawa:

Domena publiczna (public domain)