Tytuł:

Informacja dotycząca gospodarki wodnej na Żuławach - druk

Słowa kluczowe:

Elbląg - rolnictwo - historia ; rolnictwo - melioracja - 20 w. ; Żuławy - melioracja - 20 w. ; Przedsiębiorstwo Konserwacji Urządzeń Wodnych i Melioracyjnych w Pruszczu Gdańskim ; Zarząd Gospodarki Wodnej i Melioracji - wydawnictwa ; Spółka Wodna

Opis:

Zarząd Gospodarki Wodnej i Melioracji (ZGWiM) wydał w 1975 r. bardzo interesujący druk - "Informacja dotycząca gospodarki wodnej na Żuławach". Datę powstania dokumentu czerpiemy z informacji wcielenia jego do księgozbioru Biblioteki Elbląskiej. W czterostronicowym druku, w prosty i przystępny dla każdego sposób opisano potrzebę i metody osuszania i nawadniania terenu nazwanego Żuławy Wiślane. Odpowiedzialnym za konserwację i eksploatację urządzeń melioracyjnych tego obszaru w ramach ustawy z 22.05.1958 r. było państwo. W treści znalazły się tam informacje geograficzne, hydrogeograficzne i dotyczące ukształtowania powierzchni tego terenu. Tereny te w większości depresyjne były chronione przez odpowiednie zastawki na wałach przeciwpowodziowych, na których też umieszczono pompy. Opiekę nad rejestracją stanu wód stanowił ZGWiM poprzez wodomistrzów, w ich ręku znajdował się komplet procedur "instrukcja nawodnienia" dotyczących cyklu nawadniania konkretnego systemu melioracyjnego. Wbrew obiegowym opiniom, depresję żuławską nie należało przesuszać ale utrzymać określony stan wody 0,5 m poniżej poziomu gruntu. Gdy zaistniała potrzeba strażnicy wałowi lub pompiarze utrzymywani z pieniędzy Spółek Wodnych włączali zainstalowane pompy osuszając teren lub przeciwnie nawadniając go z głównych "kanałów pompowych". Spółki Wodne czyli użytkownicy urządzeń melioracyjnych to grupy rolników posiadające swój statut, w ramach którego utrzymywali i eksploatowali te urządzenia, jeśli trzeba odbudowywali je zabezpieczając odpowiednie środki finansowe na pokrycie kosztów konserwacji i eksploatacji w drodze datków udziałowych członków. Koszty pokrywały także roboty konserwacyjne, opłaty wodomistrzów i agromeliorantów udziałowcy Spółek uczestniczyli też w sposób bezpośredni w konserwacji bieżącej, poprzez okoszenia, usuwanie przeszkód oraz nawożenie i pielęgnację użytków zielonych. Nadzór techniczny w trakcie nawadniania sprawowała służba techniczna przy Urzędzie Gminy "instruktor d/s melioracji" a przy Spółkach Wodnych "agromeliorant", całość koordynowała służba techniczna ZGWiM "starsi agromelioranci" i "specjaliści d/s nawodnień". Niektóre usługi łącznie z zatrudnieniem obsługi stacji pomp i strażników na zlecenie ZGWiM wykonywało Przedsiębiorstwo Konserwacji Urządzeń Wodnych i Melioracyjnych (PKUWiM) w Pruszczu Gdańskim. PKUWiM dysponował w Elblągu, Malborku, Nowym Dworze Kierownictwem Grupy Robót ze specjalistycznym sprzętem naprawczym stacji pomp. Jednak dokumentację techniczną i nadzór techniczny nad naprawami zapewniał ZGWiM. Dokument informował również ogólne o: długości wałów przeciwpowodziowych - 624 km, ilość przepompowni - 96 oraz największej różnicy ciśnień na korpusy wałów przy stanie wody 1,80 m. Stwierdzono, że stan techniczny urządzeń był nie zadawalający - niektóre pompy liczyły 60 lat. Pod dokumentem podpisał się Kierownik ZGWiM, niestety pieczęć jest zbyt rozmazana by można odczytać jego nazwisko.

Data wydania:

1975

Miejsce wydania:

Elbląg

Rodzaj dokumentu:

druk

Format:

image/x.djvu

Sygnatura:

DŻS - VI

Język:

pol

Prawa:

Publikacja dostępna wyłącznie na terenie Biblioteki Elbląskiej