Tytuł:

Lucians von Samosata Sämtliche Werke. Aus dem Griechischen übersetzt und mit Anmerkunkungen und Erläuterungen versehen von C. M. Wieland. Vierter Theil

Autor:

Lukian z Samosat ; Wieland, Christoph Martin

Słowa kluczowe:

stary druk - 18 w. ; Lukian z Samosat - dzieła zebrane - przekład niemieckojęzyczny - 18 w. ; Lukian z Samosat - dorobek literacki ; Lukian z Samosat - twórczość literacka ; Lukian z Samosat - Prawdziwa historia ; Lukian z Samosat - Jak należy pisać historię ; Lukian z Samosat - Pochwała Muchy ; Lukian z Samosat - dialogi ; literatura starożytnej Grecji ; pisarze i poeci starożytnego Rzymu ; Wieland, Christoph Martin (1733-1813) ; Lukian z Samosat (ok.120 - ok. 190)

Opis:

Lucians von Samosata Sämtliche Werke.… (Lipsk; 1789) - czwarta część niemieckojęzycznego przekładu dzieł zebranych Lukiana z Samosat(-y). Lukian z Samosat, gr. Lukianós, łac. Lucianus był rzymskim retorem i satyrykiem, piszącym po grecku sofistą, uważanym za twórcę satyry społecznej. Pod jego imieniem zachowało się 79 utworów prozaicznych, 2 parodie tragiczne oraz 53 epigramy (nie wszystkie autentyczne). Najwcześniejsze są pisma retoryczne na temat mitologiczne i historyczne, czasem ujęte w formę fikcyjnych mów sądowych. Jego najdojrzalszym i najbardziej charakterystycznym dziełem są dialogi, zwłaszcza dialogi satyryczne, których większość powstała w Atenach. Zamiłowanie do tej właśnie formy przejął m.in. z praktyki zawodowych retorów, uczących wygłaszać mowy „za” i „przeciw” w fikcyjnych procesach sądowych. Ponad 35 jego utworów ma formę dialogu lub zbliżoną do niej. Kunsztu budowania dialogu nauczył się od Platona. Cechował go niezwykły polot i żywość wyobraźni. Był ogromnie oczytany, z wielką swobodą korzystał z bogatych tradycji literatury greckiej. Zaskakiwał bogactwem motywów, ciętym dowcipem i bystrością obserwacji. Bawił czytelnika uciesznymi scenkami, demaskował szarlatanów, po mistrzowsku kreślił satyryczne sylwetki. Poddawał ostrej krytyce ówczesne życie i ludzi, piętnował pogoń za majątkiem, nierówności klasowe, szydził z filozofów, antropomorficznych bóstw i przesądów. Był wytrawnym stylistą, niektórzy krytycy i uczeni uznają go za najgenialniejszego stylistę wszystkich czasów. Jego dzieła filozoficzne, teologiczne i literackie wywarły trwały wpływ na kulturę europejską i do dziś zachwycają erudycyjną kpiną i walorami retorycznymi .Do wytrwałych entuzjastów jego pism należeli m.in. Erazm z Rotterdamu (1466 lub 1467-1536), Friedrich Schiller (1759-1805), Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832) czy Christoph Martin Wieland (1733-1813). To właśnie Wieland jest autorem niniejszego, opatrzonego bogatymi komentarzami i objaśnieniami, niemieckojęzycznego przekładu dzieł zebranych Lukiana z Samosat. Część czwarta opracowania zawiera kilka kolejnych utworów Lukiana, wśród których znajduje się m.in.: Prawdziwa historia (gr. Ἀληθῆ διηγήματα, Alēthē diēgēmata) - satyra napisana w latach 165-175, miejscami parodia Homera i innych autorów, którzy pisali nieprawdopodobne historie jak np. Jambulos czy Ktezjasz. Autor wysyła swego bohatera statkiem na Księżyc, gdzie opisuje gigantyczną wojnę pomiędzy dziwacznymi istotami, która, zamiast przynosić wzniosły heroizm, mnoży jedynie efekty humorystyczne. Następnie narrator dostaje się do wnętrza gigantycznego wieloryba, którego zabija od środka rozniecając w jego brzuchu pożar, na koniec zaś dociera do krainy, gdzie żyją wszyscy ci, którzy dotychczas odeszli ze świata żywych. Znajduje tam Homera, którego wypytuje o szczegóły dotyczące niekończących się sporów, toczonych wokół tej postaci. Okazuje się, że Homer wcale nie jest niewidomy, nie jest Grekiem, ale Babilończykiem, a rozpoczął swoje wiekopomne dzieło od słowa „gniew”, gdyż akurat „tak wyszło”. Podobnie przedstawione są inne postacie z tradycji greckiej, jak Pitagoras (Lukian szydzi z jego wiary w reinkarnację) czy Sokrates (który tym razem nie ucieka z pola bitwy, jak to ma w zwyczaju). Dokument zawiera również: zabawną krytykę współczesnych autorowi historyków zatytułowaną Jak należy pisać historię; dialog Toxaris albo O przyjaźni, którego treść stanowi zbiór bajecznych i sentymentalnych opowieści o przyjaźni, snutych przez Greka Mnesipposa i Scytyjczyka Toxarisa; utwór Pochwała Muchy, w którym autor w hiperboliczny sposób wytyka Platonowi , że pominął muchę jako "dowód" w swych rozważaniach na temat duszy nieśmiertelnej; utwory Hippiasz albo Łaźnia; Lucjusz czyli Osioł etc.

Data wydania:

1789

Wydawca:

im Verlag der Weidmannischen Buchhandlung

Rodzaj dokumentu:

stary druk

Sygnatura:

92460/4

Język:

ger ; grc

Prawa:

Domena publiczna (public domain)