Tytuł:

Michael Montaigne’s Gedanken und Meinungen über allerley Gegenstände. […] Fünfter Band

Autor:

Montaigne, Michel Eyquem de ; Bode, Johann Joachim Christoph

Słowa kluczowe:

stary druk - 18 w. ; Montaigne, Michel Eyquem de - Essais - przekład niemieckojęzyczny - 18 w. ; filozofia ; eseje filozoficzne - 16 w. ; literatura filozoficzna - 16 w. ; francuscy eseiści - 16 w. ; francuscy pisarze - 16 w. ; francuscy filozofowie - 16 w. ; Bode, Johann Joachim Christoph (1731-1793) ; Montaigne, Michel Eyquem de (1533-1592)

Opis:

Michael Montaigne’s Gedanken und Meinungen über allerley Gegenstände (Berlin, 1794) - tom piąty niemieckojęzycznego przekładu, jednego z głównych dzieł renesansowego, francuskiego humanizmu Essais (Próby), autorstwa francuskiego pisarza, filozofa - humanisty, urzędnika sądowego, burmistrza Bordeaux, szlachcica Michela de Montaigne’a (1533-1592). Próby Montaigne’a to zbiór 107 esejów, wydany w pierwotnej wersji w dwóch tomach w 1580 roku w Bordeaux, potem rozszerzany, który w 1676 roku trafił na indeks ksiąg zakazanych. Tytuł zbioru pochodzi od francuskiego słowa essai, co oznacza próbę, a także zmaganie. Rozważania autora mają charakter filozoficzny i moralny, ale także głęboki wydźwięk społeczno-obyczajowy. W tekstach znajdują się filozoficzne refleksje nad fundamentami bytu i relacji międzyludzkich, rozważania na temat ludzkich możliwości poznawczych oraz wielu sprzeczności i prób pogodzenia ich ze sobą. W tej próbie pogodzenia filozof odnajduje nowy sens świata skłóconego, a jednocześnie zapomnianą miarę człowiek, jaką jest harmonia. Wiele rozważań ma charakter autobiograficzny, a zarazem stanowi wyraz fascynacji autora filozofią antyczną (Sokrates, Arystoteles, Epikur). Próby Montaigne’a mają charakter uniwersalny. Są nieograniczonym do konkretnego czasu zapisem rozważań nad naturą człowieka, światem, pozycją Boga. Warto jednak zaznaczyć, że część z tych rozważań dotyczy konkretnych wydarzeń historycznych, przede wszystkim sytuacji politycznej Francji, toczonych przez nią wojen i fermentu religijnego, który miał miejsce w czasie, kiedy Montaigne pisał swoje teksty. W swoim dziele myśliciel obficie cytuje pisarzy starożytnego Rzymu i Grecji oraz pisarzy włoskich (Lukrecjusz, Plutarch, Seneka, Cyceron, Wergiliusz, Platon, Horacy, Owidiusz, św. Augustyn, Herodot etc.). Pomimo skomplikowanej i złożonej tematyki dzieło napisane jest językiem prostym, wyrazistym i klarownym, a za najbardziej charakterystyczne cechy stylu Montaigne’a uznać należy obrazowość i naturalność. Montaigne to filozof pogodnie nastawiony do świata, tolerancyjny, uczący umiaru i rozsądnego czerpania przyjemności z życia, a jednocześnie niechętny wobec metafizycznych dywagacji i sceptyczny wobec możliwości poznawczych ludzkiego rozumu. Powszechnie Próby uważane są za pierwszy nowożytny tom szkiców, który dał podwaliny pod rozwój całego gatunku, a także za jedno z najwybitniejszych dzieł francuskiego humanizmu. Autorem niniejszego, niemieckojęzycznego przekładu (7 tomów; 1793-1797) jest niemiecki muzyk, tłumacz i wydawca Johann Joachim Christoph Bode (1731-1793). Próby na język polski przetłumaczył Tadeusz Boy-Źeleński (1917).

Data wydania:

1794

Wydawca:

bey F.T. Lagarde

Miejsce wydania:

Berlin

Rodzaj dokumentu:

stary druk

Sygnatura:

92618/5

Język:

ger ; lat ; fre ; ita

Prawa:

Domena publiczna (public domain)