Tytuł:

Des Herrn Formey Entwurf aller Wissenschaften. Zum Gebrauche der Jünglinge, und aller die sich belehren wollen. Aus dem Französischen übersetzt von F.J. Bierling. Vierter Theil

Autor:

Formy, Jean Henri Samuel ; Bierling, F.J

Słowa kluczowe:

stary druk - 18 w. ; filozofia - 18 w. ; logika - 18 w. ; Malebranche, Nicolas (1638-1715) ; Locke, John (1632-1704) ; Leibniz, Gottfried Wilhelm (1646-1716) ; Lambert, Johann Heinrich (1728-1777) ; metafizyka ; ontolgia ; Formy, Jean Henri Samuel (1711-1797) ; Bierling, F.J

Opis:

Wydana w 1768 roku w Berlinie Des Herrn Formey Entwurf aller Wissenschaften… - czwarta z siedmiu części dokumentu z dziedziny filozofii opublikowanego w okresie 1765-1770. Autorem opracowania jest Jean Henri Samuel Formey; także Johann Heinrich Samuel Formy (1711-1797) - teolog ewangelicko-reformowany, pedagog, pisarz, filozof i historyk. Formey współpracował przy Encyclopédie Denis'a Diderot'a (1713-1784) i Jeana le Rond d'Alembert'a (1717-1783), która zebrała dorobek myśli społecznej, filozoficznej i moralnej europejskiego oświecenia. Pochodził z kolonii zbiegłych z Francji hugenotów. W 1737 roku powołano go jako nauczyciela do gimnazjum francuskiego w Berlinie i w 1739 roku otrzymał tam posadę profesora filozofii. Podczas reorganizacji Pruskiej Akademii Nauk Pierre Louis Moreau de Maupertuis (1698-1759) wprowadził go do niej jako historiografa, a w 1748 roku został jej stałym sekretarzem. Od 1778 roku był sekretarzem księżniczki Henriette Marie von Brandenburg-Schwedt (1702-1782) i otrzymał tytuł pruskiego radcy tajnego. Formey był autorem licznych pism w języku francuskim z zakresu historii i polityki, teologii i homiletyki, filozofii i pedagogiki. W filozofii jego punkt widzenia zbliżony był do Christian Wolffa (1679-1754) i Gottfrieda Wilhelma Leibniza (1646-1716). Niniejsza, czwarta część publikacji opracowana w formie dialogów prowadzonych przez anonimowego ucznia i nauczyciela dotyka szerokiego spektrum zagadnień z dziedziny filozofii (stgr.φιλοσοφία od: stgr.φίλος - „miły, ukochany” i stgr.σοφία - „mądrość”, tłumaczone jako „umiłowanie mądrości” - systematyczne i krytyczne rozważania na temat podstawowych problemów i idei, dążące do poznania ich istoty, a także do całościowego rozumienia świata) oraz logiki, stanowiącej ówcześnie wraz z retoryką część filozofii. Logika; gr. λόγος, logos, rozum, słowo, myśl to nauka o sposobach jasnego i ścisłego formułowania myśli, o regułach poprawnego rozumowania i uzasadniania twierdzeń. Tematyka zamieszczonych w materiale czternastu dialogów jest niezwykle szeroka. Przedmiotem rozważań i refleksji w niniejszej części są m.in. filozofia wywodzącego się ze szkoły kartezjańskiej, francuskiego filozofa Nicolasa Malebranche (1638-1715); poglądy filozoficzne angielskiego filozofa, lekarza, polityka i ekonomisty Johna Locke’a (1632-1704); filozofia niemieckiego polihistora, filozofa, matematyka, historyka i dyplomaty Gottfrieda Wilhelma Leibniza (1646-1716); Neues Organon (1764) - główne dzieło filozoficzne Johanna Heinricha Lamberta (1728-1777); ontologia; metafizyka; podstawowe zasady logiki, teologii naturalnej i prawa naturalnego; problematyka związana z pojęciami prawdy, porządku, doskonałości, konieczności, przypadkowości etc. Dokument przetłumaczony z języka francuskiego przez F.J. Bierlinga.

Data wydania:

1768

Wydawca:

bey Joachim Pauli, Buchhändler

Miejsce wydania:

Berlin

Rodzaj dokumentu:

stary druk

Sygnatura:

92305a

Język:

ger ; fre

Prawa:

Domena publiczna (public domain)