Tytuł:

Beschreibung einiger universal - und partikular Rechnungs - Maschinen, vorzüglich für Personen brauchbar, die ihre Sinnen nicht anstrengen wollen oder gar nicht rechnen können

Autor:

Gütle, Johann Conrad

Słowa kluczowe:

stary druk - 18 w. ; maszyny liczące - historia ; urządzenia i narzędzia wspomagające proces liczenia - historia ; matematyka - arytmetyka - historia ; Gütle, Johann Conrad (1747-1827)

Opis:

Dokument wydany w 1799 roku w Norymberdze (niem. Nürnberg), którego tematyka związana jest z historią maszyn liczących. Opracowanie zawiera opis uniwersalnych a jednocześnie niezwykłych urządzeń (mechanizmów, narzędzi) które zostały skonstruowane i wynalezione celem wspomagania procesu liczenia i wykonywania podstawowych działań arytmetycznych (dodawania, odejmowania, mnożenia i dzielenia). Autorem materiału jest Johann Conrad Gütle (1747-1827) - norymberski matematyk chemik, fizyk, autor pism o mechanice, elektryczności etc. W materiale znajdujemy m.in. opis kostek (pałeczek) Napiera - urządzenia wspomagającego proces liczenia, skonstruowanego i opisanego (Rabdologia, 1617) przez szkockiego matematyka Johna Napiera (1550-1617). Urządzenie to, w różnych wersjach, było niesłychanie popularne przez około 200 lat. Napier zapisał pewną wersję tabliczki mnożenia na zbiorze specjalnych pałeczek, czy też raczej prętów o przekroju kwadratowym. Na każdej płaszczyźnie takiego pręta figurował specjalnie pomysłowo zapisany iloczyn danej mnożnej przy mnożeniu przez 1, 2, 3, ..., 9. Chcąc wykonać mnożenie należało wybrać ze zbioru prętów te odpowiadające cyfrom mnożnej, ułożyć je obok siebie na podstawce i odczytać pewne iloczyny cząstkowe, aby je potem dodać do siebie. Pomysł Napiera rozwinął i udoskonalił później niemiecki matematyk i konstruktor Wilhelm Schickard (1592-1635) przy tworzeniu swojej mechanicznej maszyny liczącej. W opracowaniu znajdujemy również opis narzędzi wspomagających proces liczenia niemieckiego matematyka i fizyka Gaspara Schotta (1608-1666), tabliczki mnożenia w różnych wymiarach ( 9 x 9; 40 x 33 ) etc.

Data wydania:

1799

Wydawca:

J. C. Monath und J. F. Kußler

Miejsce wydania:

Nürnberg

Rodzaj dokumentu:

stary druk

Format:

application/pdf

Sygnatura:

91967

Język:

ger

Prawa:

Domena publiczna (public domain)