Tytuł:

Neuer und Alter Kunst- und Tugend- Calender auff das 1719. Jahr Chirsti. Worinnen gantz gewisse Dinge, von dem Lauff der Sonnen, Monds, und dessen Vierteln vorher gesagt; auch ungewisse von der zukünfftigen Witter- und Veränderung der [...]

Autor:

Pater, Paul

Słowa kluczowe:

stary druk - 18 w. ; Pater, Paul (1656–1724) ; kalendarz 18 w. ; pożary ; leki ; zjawiska astronomiczne ; zaćmienie słońca ; zaćmienie księżyca ; Rzym ; Damaszek ; Salzburg ; Frankfurt nad Menem ; Praga ; Japonia ; Finlandia ; Dublin ; Berlin ; Tallin ; Münster ; Genewa ; Londyn ; Niderlandy

Opis:

Kalendarz sztuk i cnót na rok 1719 autorstwa gdańskiego profesora matematyki Paula Patera, wykładającego w Gimnazjach Akademickich w Toruniu i Gdańsku. Popularyzuje wiedzę dotyczącą astronomii i nauki, np. czy obecnie słońce i księżyc są bliżej ziemi niż w dawnych czasach, czy da się policzyć gwiazdy, czy Saturn i Mars są z natury złe, w jakim tempie przesuwa się słońce na niebie i jak jest wysoko, czy podczas zachowu i wschodu słońca jest ono bliżej nas, dlaczego gwiazdy mrugają, kto wymyślił znaki zodiaku itp. Podaje recepty na leki: na przewiane oczy, na gorączkę i ból głowy, na zawroty głowy, na bezsenność, ból oczu, na koszmary, jak dbać o cerę na twarzy, na zaczerwienione oczy, na dzwonienie i szum w uszach, na problemy ze słuchem. W drugiej części kalendarza, tzw. prognostikonie, autor przepowiada, że w roku 1719 wystąpią wielkie pożary. Przytacza zatem nadzwyczajne opowieści o wielkich pożarach z dawnych wieków. Pierwsza z nich dotyczy roku 1593 i wydarzyła się na Morawach, kolejna wydarzyła się we Frankfurcie nad Menem podczas jesiennych targów. Na kilkunastu stronach wymienia większe pożary z nowszych czasów poczynając od 1600 roku - w Rzymie podczas święta spłonął Castel St. Angelo, w 1601 r. w Eißleben spłonęło 600 domów, w 1654 r spłonęła jedna trzecia Damaszku, w 1660 r. spłonęło japońskie Nangesack oraz Miako, w 1636 r. spłonęło kolegium jezuickie w Clagfurcie w Karyntii, w 1653 wybuchł pożar podczas procesji Bożego Ciała w Pradze, w 1670 pożar zniszczył most i okoliczne domy w Genewie, w 1670 r. spłonął zamek w Salzburgu i wiele innych z mniej znanych miast z Finlandii, Szwajcarii, Norwegii i Holandii. Wzmiankuje ponadto pożary z Londynu, Münster, Rewla (Tallina), Dublina, Berlina mające miejsce w XVII w. Na końcu zamieścił wykład na temat zaćmienia słońca i księżyca.

Data wydania:

[1718]

Wydawca:

beym E[igenem] Werck der Buchbinder

Miejsce wydania:

danzig

Rodzaj dokumentu:

stary druk

Format:

application/pdf

Sygnatura:

Pol.8.II.4792.6

Język:

de

Prawa:

Domena publiczna (public domain)