Tytuł:

Lebens-Beschreibung Herrn Gözens von Berlichingen, Zugenannnt mit der Eisern Hand […]

Autor:

Berlichingen, Götz von ; Pistorius, Wilhelm Friedrich ; Steigerwald, Verono Franck von

Słowa kluczowe:

stary druk - 18 w. ; literatura niemieckojęzyczna - autobiografia - Berlichingen, Götz von ; Berlichingen, Götz von (1480-1562) ; Steigerwald, Verono Franck von ; Pistorius, Wilhelm Friedrich (1702?-1778?)

Opis:

Autobiografia rycerza niemieckiego Götza von Berlichingena (1480-1562), określanego mianem „żelaznoręki” wydana w 1731 roku w Norymberdze (niem.Nürnberg). Mając 16 lat Götz von Berlichingen wstąpił na służbę u margrabiego Fryderyka II - władcy Brandenburgii-Ansbach. Od 1500 roku dzięki swej waleczności i umiejętnościom uczestniczył w licznych kampaniach rycerskich. Wraz ze swym oddziałem brał udział w walkach toczonych pomiędzy poszczególnymi książętami i miastami Niemiec. Celem tych walk było przywracanie naruszonego prawa. Pomimo skomplikowanej sytuacji politycznej von Berlichingen dał się poznać jako lojalny i waleczny rycerz. Służąc księciu Bawarii Albrechtowi IV Mądremu w czasie landshuckiej wojny sukcesyjnej (1504-1505) pomiędzy Palatynatem a Bawarią w 1505 roku podczas oblężenia Landshut stracił prawą rękę. Nie chcąc porzucić rycerskiego rzemiosła kazał wykuć sobie z żelaza protezę ręki i nadal ze swoim oddziałem był do dyspozycji lokalnych władców. W 1519 rokuwalczył u boku Ulryka Wirtemberskiego z wojskami Związku Szwabskiego. Trafił do niewoli, ale za wstawiennictwem Georga von Frundsberga (generalnego dowódcy piechoty Związku) uwolniono go w 1522 po zapłaceniu okupu i złożeniu przysięgi, że nie wystąpi nigdy przeciw Związkowi. Von Berlichingen trzymał się z dala od polityki, ale w trakcie wojny chłopskiej w Niemczech (1524-1525) w 1525 roku obwołano go przywódcą powstańców rejonu Odenwald, który należał do Związku Szwabskiego. Ponieważ wystąpienie przeciwko Związkowi było złamaniem przysięgi – po miesiącu Götz uciekł do swojego zamku. Pomimo to Związek oskarżył go o niedotrzymanie przyrzeczenia. W 1526 zdecydował się pojechać do Augsburga aby oczyścić się z zarzutów. Podobnie jak cesarz, Związek Szwabski udzielił mu gwarancji nietykalności, jednak, gdy tylko przybył do miasta, wtrącono go do lochu (listopad 1528). W 1530 roku potwierdził Związkowi złożoną w 1522 przysięgę i został zwolniony. Nałożono na niego areszt domowy, co oznaczało, iż nie mógł opuszczać swojego zamku Hornberg. W 1540 roku cesarz Karol V zwolnił go, jako kalekiego starca, z przysięgi i zakazów. Götz opuścił areszt w 1542 roku i brał udział w wojnie przeciwko Turkom na Węgrzech oraz wspomagał cesarza Karola V w 1544 w walkach we Francji. Podupadłszy na zdrowiu powrócił do Hornbergu, gdzie dożył 82 lat. Götz był przykładem wierności książętom i wierności danemu słowu. Uchodził za człowieka honoru, dozgonnie oddanego swemu władcy. Wykorzystali to m.in. propagandziści III Rzeszy nadając 17 Dywizji Grenadierów Pancernych SS jego imię. Przydomek Götz von Berlichingen przyjął również Walther Kajus (1895-1925), jednoręki pilot myśliwski z okresu i wojny światowej.Götz von Berlichingen jest również bohaterem sztuki autorstwa Johanna Wolfganga Goethego (1749-1832) pod tytułem Götz von Berlichingen Żelaznoręki (niem. Götz von Berlichingen mit der eisernen Hand). Dokument współoprawny z innymi drukami (klocek introligatorski), sygn. 91619 – 91620.

Data wydania:

1731

Wydawca:

Verlegts Adam Jonathan Felβecker

Miejsce wydania:

Nürnberg

Rodzaj dokumentu:

stary druk

Format:

application/pdf

Sygnatura:

91619

Język:

ger

Prawa:

Domena publiczna (public domain)