Tytuł:

Arbeiter!

Słowa kluczowe:

Niemcy - parlamentaryzm - 19 w. ; Reichstag - wybory 1881 ; Bismarck, Otto von (1815-1898) ; Stoecker, Adolf (1835-1909)

Opis:

Ulotka agitacyjna wydana przez Niemiecką Partię Postępową przed wyborami do Reichstagu w 1881 r., skierowana do niemieckiej klasy robotniczej Autorzy ostrzegają przed ograniczeniem swobód i wolności przysługujących robotnikom, jeśli parlament zdominują siły konserwatywne, wspierające politykę gospodarcza kanclerza Otto Bismarcka. Jedną z tych swobód była swoboda przemieszczania się w celach zarobkowych, którą to mobilność konserwatyści niemieccy chcieli ograniczyć m. in. za pomocą tzw. książek robotniczych (Arbeitsbücher), którą robotnik był zobowiązany okazać pracodawcy przed zatrudnieniem go. W ulotce przywołana jest poza Bismarckiem postać Adolfa Stoeckera – ewangelickiego teologa i polityka, założyciela Partii Chrześcijańsko-Socjalnej, wyraziciela poglądów antysemickich i antyliberalnych w kontekście jego postulatu ograniczenia robotnikom prawa do swobodnego ożenku (swoboda ta łącznie z wolnością przemieszczania się była podstawowym prawem przyznawanym obywatelom państw niemieckich od końca XVIII w. , przez Związek Północnoniemiecki została zagwarantowana prawnie w 1868 i przejęta przez ustawodawstwo Rzeszy). Autorzy druku akcentują, iż niemiecki lud nie stał się od wygranej wojny z Francją gorszy, mniej odważny, patriotyczny i skory do ofiar, ale stał się bardziej dojrzały i świadomy i nie chce ograniczania jego praw. Przywołany jest także cytat z Bismarcka, jakoby ustawy antysocjalistyczne nie były niczym gorszym od przepisu porządkowego, nakazującego prowadzenie psów na smyczy. Autorzy krytykują wysunięty przez Bismarcka przed wyborami projekt utworzenia państwowego sytemu ubezpieczeń m. in. od wypadków w pracy, argumentując, iż łożyć będą na niego wszyscy obywatele (za pośrednictwem podatków), podczas gdy ubezpieczenie swoich pracowników powinno być obowiązkiem właściciela fabryki. Wreszcie przedstawiciele Partii Postępowej nawiązują do sztandarowego tematu ówczesnej kampanii wyborczej, czyli do podatków, krytykując wprowadzone w latach 1878/79 przez Bismarcka cła ochronne, których ubocznym skutkiem była podwyżka cen na wiele towarów, uderzająca w najmniej zarabiających, czyli robotników. [Teka z drukami ulotnymi (m.in. nadbitki, rozporządzenia, ulotki, weksle, afisze), sygn. DŻS 15 a/1. Dokumenty zakupione przez Bibliotekę Elbląską, pochodzą z kolekcji Tomasza Spionka].

Data wydania:

[1881]

Wydawca:

Gustav Schade (Ottto Franzke)

Miejsce wydania:

Berlin

Rodzaj dokumentu:

druk okolicznościowy

Format:

image/x.djvu

Sygnatura:

DŻS 15 a/1 - nr 45

Język:

ger

Prawa:

Domena publiczna (public domain)