Tytuł:

Quas duce ut auspice deo accedente...

Autor:

Walther, Johann

Słowa kluczowe:

Baudouin, François (1520-1573) ; Wesenbeck, Mattheus (1531-1586) ; Formica, Leonhard (?-1605) ; dysertacja prawnicza - 16 w. ; teksty łacińskie - 16 w. ; prawo własności ; Justynian (484-565) ; prawo rzymskie ; Brand, Sebastian (1448-1521) ; Doneau, Hugues (1527-1591) ; Schneider, Andreas (1562-1617) ; Schurff, Hieronymus (1481-1554) ; Zasius, Ulrich (1461-1536)

Opis:

Jest to dysertacja prawnicza z zakresu prawa rzymskiego na temat przywilejów wierzyciela oraz sprzeniewierzania przez dłużnika zastawionego majątku, przedstawiona przed dziekanem i radą Wydziału Prawa Collegium Wiedeńskiego 16.06.1593 roku przez Johanna Waltherusa ze Śląska. Autor chce zająć się metodą postępowania w sprawach sprzedaży majątku, dokonywanej zarówno prawnie, jak i na drodze oszustwa i sformułować ją tak, by skorzystali na tym wierzyciele (także ci poszkodowani przez oszustwo) oraz korzystający z ich łaski dłużnicy. Pisze dalej o przyjmowaniu przedmiotu zastawnego przez wierzycieli (w przeciwieństwie do tych, którzy żądają tylko umowy osobowej), jako postępowaniu częstszym – czy to dlatego, że lepiej wiąże dłużników, czy to dlatego że więcej gwarancji daje prawo rzeczowe (majątkowym) niż osobowe. Następnie przechodzi do zasadniczego tematu dysertacji i wyróżnia wierzycieli, którzy są zabezpieczeni zastawem umownym z przedmiotem pozostającym we władaniu dłużnika (hipoteką), opierając się na maksymie prawniczej: „Prior in tempore, potior in iure”. Podaje od tej zasady wyjątki i czyni dygresję odnośnie do wierzycieli opierających swoje zabezpieczenie na umowach osobowych. Następnie szczegółowo omawia przywilej wynikający z tzw. hipoteki milczącej (obejmującej cały majątek dłużnika, wynikającej z ustawy, więc nie wymagającej umowy) i stosunków prawnych jej pokrewnych, skupiając się na wcześniej podanych wyjątkach (oraz relacjach między nimi): oszustach, kobietach, skarbowi państwa itd. Analizuje je w świetle różnych sytuacji (zleceniu budowy statku, kwestie zdrowia, choroby i pogrzebu), a następnie uszczegóławia problem oszustw polegających na umniejszeniu przez niewypłacalnego dłużnika zadłużonego majątku (Digesta Justyniana 42.8). W związku z tym omawia dwa edykty pretorskie Paulusa i Luciusza Titiusa, mówiące o zadośćuczynieniu dla wierzyciela. Dalej szczegółowo omawia w świetle tych ustaw owo sprzeniewierzenie majątku, badając stopień zaangażowania dłużnika, kwestie ruchomości, nieruchomości i spadku, czasowych zależności czy (już w zakończeniu) problemu ilości sprzeniewierzonego majątku. Druk współoprawny (klocek introligatorski), sygn. Pol.6.II.1286-Pol.6.II.1327. Format bibliograficzny: 4. Pieczątki: 1, 10, 11. Dawne sygnatury: G.6. Zewnętrzne oznaczenia: DT. Krawędzie przycięte - barwione; typ oprawy (materiał) - papier; obleczenie - biała skóra, pergamin - czarny z rękopisu; okładzina - tektura; zdobienia oprawy -tłoczenia ślepe; średnie deformacje/ przedarcia/ ubytki; niewielkie ubytki spowodowane przez owady. W druku tenacula - małe karteczki przyklejane do kart, ułatwiające szybkie wyszukiwanie wiadomości w tekście (rodzaj zakładek). W 2010 r. druk poddano konserwacji zachowawczej w ramach projektu „Konserwacja zachowawcza druków XV-XVII w. Biblioteki Elbląskiej”.

Data wydania:

1593

Wydawca:

apud Leonhardum Formicam

Miejsce wydania:

Viennae Austriae

Rodzaj dokumentu:

stary druk

Format:

image/x.djvu

Sygnatura:

Pol.6.II.1307

Język:

lat

Prawa:

Domena publiczna (public domain)