Tytuł:

Panegyricus ad Serenissimum, Potentissimum et inuictissimurn Dominum Dominum Sigismundum III. D.G. Poloniae, Sveciae, Gothorum, Vandalorumque Regem Augustissimum etc.

Autor:

[Tobolski, Adam]

Słowa kluczowe:

Brahe, Erik (1552-1614) ; Tobolski, Adam (-1620) ; Grudziński, Stefan (1576-1650) ; druk okolicznościowy - 16 w. ; panegiryk ; Zygmunt III Waza (1566-1632), król Polski ; Zamoyski, Jan (1542-1605)

Opis:

Druk ukazał się w okresie sporów koronacyjnych związanych z wyborem nowego króla na tron polski po śmierci Stefana Batorego w 1586 r., zapoczątkowanego zwołaniem wolnej elekcji w sierpniu 1587 roku. Do korony pretendowali szwedzcy Wazowie i austriaccy Habsburgowie z kandydatem arcyksięciem Maksymilianem III. Ostatecznie większość zebranych wybrała na króla Zygmunta, co jednak nie zażegnało sporów między rywalizującymi frakcjami popierającymi poszczególnych kandydatów. Sejm koronacyjny zebrał się w grudniu, a Zygmunt został koronowany w katedrze wawelskiej 27 grudnia 1587 r. Mimo to walki o zmianę ustaleń trwały jeszcze do wiosny następnego roku. Autorem utworu jest Adam Tobolski ( –1620), humanista i literat, był profesorem Gimnazjum Toruńskiego (rodem ze Śląska), był autorem panegiryków i podręczników szkolnych. Utwór zawiera mowę gratulacyjną z okazji powołania Zygmunta III na króla Rzeczypospolitej Obojga Narodów i skierowaną do nowego władcy. Mowa wyraża zadowolenie i radość z wyboru króla i zawiera oczekiwania zaprowadzenia pokoju, zwłaszcza w sytuacji zagrożenia ze strony Turcji, i dobrobytu pod rządami władcy namaszczonego przez Boga. Tobolski w mowie wychwala również posłów szwedzkich, którzy reprezentowali interesy pretendenta do korony na sejmach elekcyjnym i koronacyjnym: kanclerza Królestwa Eryka Sparre i Eryka Brahe z Visingsborga. Sławi również Jana Zamoyskiego, głównego propagatora szwedzkiego kandydata. Druk dedykowany jest Stefanowi Grudzińskiemu (1576–1650), dworzaninowi późniejszego króla. W tym rozpoczynającym utwór liście, poprzedzającym właściwą mowę, autor wyraża swój ból po śmieci nieodżałowanego króla Stefana Batorego i wyraża nadzieję na udane dla Polski rządy przyszłego władcy Zygmunta III. List datowany jest na 27 grudnia 1587 i spisany w mieście Skoki, w siedzibie Jerzego Latalskiego hrabiego z Łabiszyna. Druk współoprawny (klocek introligatorski), sygn. Pol.6.II.303-Pol.6.II.340. Format bibliograficzny: 4. Pieczątki: 1, 3, 7, 10, 11. Dawne sygnatury: D.5. Zewnętrzne oznaczenia: TT. Typ oprawy (materiał) - biały półpergamin; zdobienia - papier (brązowy marmurek); okładziny - deski; krawędzie wtórnie przycięte - barwione; niewielkie deformacje; znaczne zacieki / zaplamienia; niewielki stopień zainfekowania mikroorganizmami. Uwagi: druki zebrano wtórnie w jeden tom (niektóre druki są zbrązowiałe). Widoczne ślady dawnych opraw i exlibrisy rękopiśmienne różnych osób (m.in. ekslibris: Carol Ernest Ramsey). W 2010 r. druk poddano konserwacji zachowawczej w ramach projektu „Konserwacja zachowawcza druków XV-XVII w. Biblioteki Elbląskiej”.

Data wydania:

1588

Wydawca:

[Jan Wolrab]

Miejsce wydania:

[Poznań]

Rodzaj dokumentu:

stary druk

Format:

image/x.djvu

Sygnatura:

Pol.6.II.305

Język:

lat

Prawa:

Domena publiczna (public domain)