Tytuł:

Letzter Nachruhm [...] Herrn Joh. Wilhelm Schmieden ; Trauer-Gedancken entworffen von etlichen Mitt-Gliedern... ; Abdanckungsre

Autor:

Schelwig, Gottlieb

Słowa kluczowe:

poezja niemiecka - 18 w. ; druk okolicznościowy - 18 w. ; druk funeralny - 18 w. ; poezja łacińska - 18 w. ; Schelwig, Gottlieb (1683-1727) ; Schmieden, Johann Wilhelm (1693-1714) ; Schmieden, Nathaniel Ernst ; Schmieden, Johann Ernst (1626-1707) ; Schmieden, Maria Małgorzata ; testament

Opis:

Trzy okolicznościowe druki niemiecko-łacińskie: 1/ Tekst przemowy autorstwa bibliotekarza biblioteki publicznej Gottlieba Schelwiga skierowanej do Marii Malgorzaty Schmieden z domu Brown – wdowy po gdańskim patrycjuszu Nathanielu Erneście Schmieden na okoliczność przejęcia przez bibliotekę księgozbioru zapisanego książnicy w testamencie przez burmistrza Johanna Ernsta Schmieden – ojca Nathaniela Ernesta. Księgozbiór miał przypaść książnicy po wygaśnięciu męskiej linii rodu Schmieden i tak się stało – rok przed przekazaniem książek - 25 lutego 1714 – zmarł w wieku dwudziestu lat jedyny syn Marii Małgorzaty i Nathaniela Ernesta Johann Wilhelm Schmieden. W druku Schelwig wyraża współczucie dla wcześnie owdowiałej Marii Małgorzaty Schmieden oraz żal z powodu poniesionej przez nią w dodatku ostatnio straty dobrze zapowiadającego się jedynego syna, ucznia gdańskiego gimnazjum. Jednocześnie autor wyraża wdzięczność tak dla samej wdowy, jak i całej rodziny Schmieden, a w szczególności Johanna Ernsta Schmieden za przekazanie książek bibliotece. J. E. Schmieden był nie tylko burmistrzem, ale także protobibliotekarzem (opiekunem biblioteki miejskiej i gdańszczaninem zasłużonym dla kultury i nauki rodzinnego miasta – m. in. ufundował dla biblioteki około 2 tysięcy woluminów). W druku znajdują się także teksty elegii po łacinie i niemiecku poświęconych Johanowi Wilhelmowi Schmieden autorstwa gdańskiego matematyka Paula Patera i rajcy Carla Gottfrieda Schmieden (wuja zmarłego). 2/ Teksty trenów w języku łacińskim i niemieckim poświęconych pamięci zmarłego 25 lutego 1714 w wieku dwudziestu lat gdańskiego patrycjusza, ucznia gdańskiego gimnazjum Johanna Wilhelma Schmieden. Autorami wierszy byli inni gimnazjaliści, pochodzący głównie z Gdańska i okolic (m. in. Malborka), m. in. Hermann Bordewisch, David Gottlieb Krieger, Daniel Friedrich Schmidt, Salomon Grubert. Motywem przewodnim większości utworów jest wyrażony w różny sposób i za pomocą rozmaitych środków poetyckiego wyrazu żal z powodu przedwczesnej śmierci doskonale zapowiadającego się młodego człowieka, pochwała jego cnót i talentów, które zdążyły się objawić oraz współczucie dla matki, która straciła jedynego syna. 3/ Mowa pogrzebowa poświęcona zmarłemu 25 lutego 1714 w wieku dwudziestu lat gdańskiemu patrycjuszowi Johannowi Wilhelmowi Schmiede. Anonimowy autor – przyjaciel zmarłego - ubolewa nad nieubłagalnością śmierci, która „ścina” także kwiaty w pełni rozkwitu – młodych ludzi rozpoczynających dopiero dorosłe życie. Następnie autor wyraża przekonanie, iż nic nie może się równać z bólem rodzica po stracie dziecka – ani żal przyjaciół ani rodzeństwa, czemu dał wyraz przywołując fresk antycznego malarza Timantesa przedstawiający moment składania Ifigenii w ofierze, na którym jej ojciec ma zasłoniętą twarz, gdyż artysta nie był w stanie oddać rodzicielskiej rozpaczy w momencie śmierci dziecka. Tak samo autor mowy nie podejmuje się opisać bólu matki - Marii Małgorzaty Schmieden - po stracie jedynego syna, choć sam odczuwa smutek spowodowany śmiercią przyjaciela. Następnie autor rozwodzi się nad cnotami zmarłego: skromność, pilność, uczciwość, szczerość etc. Na końcu druku wyrażone jest podziękowanie dla wszystkich, którzy towarzyszyli Johanowi Wilhelmowi Schmieden w ostatniej drodze. W drukach ozdobniki: inicjały, alegoryczne winiety. Druk współoprawny (klocek introligatorski), sygn. Pol.7.III.1033-Pol.7.III.1052. W 2010 r. druk poddano konserwacji zachowawczej w ramach projektu „Konserwacja zachowawcza druków XV-XVII w. Biblioteki Elbląskiej”.

Data wydania:

1715

Wydawca:

s.n.

Miejsce wydania:

Dantzig

Rodzaj dokumentu:

stary druk

Format:

image/x.djvu

Sygnatura:

Pol.7.III.1046 a

Język:

lat ; ger

Prawa:

Domena publiczna (public domain)