Tytuł:

Dass Die blosse Brüste seyn Ein gross Gerüste Viel böser Lüste wird ...

Słowa kluczowe:

moda - krytyka - 17 w. ; pisma moralistyczne - 17 w.

Opis:

Druk anonimowego autorstwa potępiający nieskromny kobiecy ubiór, odsłaniający szyję, ramiona i biust. Siedemnasty wiek przyniósł prawdziwą rewolucję w damskim stroju, której znamieniem były bardzo głębokie wycięcia sukien. Nowa moda spowodowała z jednej strony wysyp utworów, sławiących zakryte do tej pory części ciała, a z drugiej – falę krytyki moralistów i konserwatystów. W tym nurcie plasuje się druk, który nieznany autor (prawdopodobnie luterański duchowny) opatrzył mottem „Die blosse Brüste seyn ein groß Gerüste viel böser Lüste” („Odkryte piersi są wylęgarnią wielu złych chuci”). Druk skierowany jest do dam, zarówno tych skromnych i cnotliwych, aby miały się na baczności przed „bezwstydną” modą, jak i do tych, które już jej uległy, aby się opamiętały, o ile to jeszcze możliwe. Autor, gromiąc nieskromny ubiór, a zwłaszcza hołdujące mu elegantki, nie przebiera w słowach, określając je najgorszymi mianami. Nie szczędzi też odwołań i cytatów, przywołując zarówno Biblię i wypowiedzi świętych, nakazujących kobietom skromność w ubiorze (m. in. Pawła Apostoła), jak i np. Senekę czy Owidiusza, który twierdził, iż najpiękniejsze jest to, co zakryte przed wzrokiem. Dla zawstydzenia arystokratycznych dam podaje autor także m. in. przykład dzieciobójczyni, która prowadzona na ścięcie, ze wstydu wzbraniała się odsłonić szyję. Autor apeluje nie tylko do samych kobiet, ale także do protestanckich władz kościelnych, by dekretami zakazywały wstępu do świątyń „nieprzyzwoicie” odzianym przedstawicielkom płci pięknej (co ciekawe, jako wzór przywołane jest duchowieństwo katolickie, jako o wiele bardziej wyczulone na tę kwestię) oraz do władz świeckich, by ustawowo zakazywały pokazywania się publicznie w sukniach odsłaniających dekolt (jako przykład autor wymienia władze weneckie, które 14 stycznia 1648 r. zobowiązały pod karą grzywny wszystkich mężczyzn, aby zakazywali swoim żonom podobnych strojów). Druk współoprawny(klocek introligatorski), sygn. Pol.7.II.1130-Pol.7.II.1150. Pieczątki: 1, 10, 11. Dawne sygnatury: R.5. Misc.2. Zewnętrzne oznaczenia: DT, DS. Typ oprawy – biały pergamin (oprawa z japem) ; część krawędzi przycięta, druki różnej wielkości ; krawędzie – barwione ; okładzina – tektura ; niewielkie deformacje ; niewielkie zabrudzenia. W 2010 r. druk poddano konserwacji zachowawczej w ramach projektu „Konserwacja zachowawcza druków XV-XVII w. Biblioteki Elbląskiej”.

Data wydania:

1688

Wydawca:

[s.n.]

Miejsce wydania:

[S.l.]

Rodzaj dokumentu:

stary druk

Format:

image/x.djvu

Sygnatura:

Pol.7.II.1140

Język:

ger

Prawa:

Domena publiczna (public domain)