Disputatio Secunda,
exhibens
THESES  EX
INSTITUTION. LIB. II.
TIT. I. seqq. EXCER-PTAS,
Quas
Annuente  Divino  Numine
MAGNIFICI   JURISCONSULTORUM   ORDINIS CONSENSU, P  R  Æ  S  I  D  E
J O H A N N E   Stein /
U. J. D.  &  Profess.  Ord.
Tertio,   h.  t.  Decano,
publice  defendet
REINHOLD     NAGELL,
Reg.  Pruss. Die      Septembr.  Anno M. DC.  XCVII.
REGIOMONTI, Typis  FRIDERICI  REUSNERI,  SEREN.  ELECT.  BRAND. ET  ACADEM.  TYPOGR.  HÆREDUM.
V I R O
Nobilissimo, Amplssimo atq[ue] Consultissimo
DN.  MATTHÆO  KLEIN,
Inclytæ  Reipubl.  Cniphofianæ Sena-
tori  gravissimo,  Summorum  in  Borussia  Judiciorum
Advocato   Ordinario,  Celeberrimo, Patrono  atque  Promotori  æternum  devenerando. Nec non
V I R O
Nobilssimo,  Prudentissimo  atque  Spectatissimo
DN. WILHELMO  BIELFELT,
Serenissimi  atque  Potentissimi  Electo-
ris  Brandenburgici  Cameræ  in  Borussia  Assessori Dignissimo  ac  Fidelissimo, Fautori  ac  Avunculo  quovis  observanti[æ]  genere  colendo.
Ut &
V I R O
Nobilissimo  atque  Prudentissimo
DN.  GEORGIO  NAGELL,
Scabinatus  Loebnicensis  Assessori
Spectatissimo,
Parenti  maximo  honoris  cultu  prosequendo.
Leves hasce pagellas ingratissimi animi signum ulterioremq; sui ac studiorum suorum commenda-tionem cum omnigenæ prosperitatis voto
offert
REINHOLD  NAGELL, Resp.
I.  N.  D.  N.  J.  C.
Lib. II. Tit. I.
THESIS   I.
Us rerum duplex est, vel in re vel ad rem L.2. pr.ff. depollicit. Illud est jus circa rem, quo res ipsa nobis devincta. Ejus species quinque sunt: dominium, servitus, possessio, pignus & jus hereditarium. Hoc est jus circa rem, quo per-sona nobis astringitur ad aliquid dandum, faciendum vel præstandum. Laut. in compend. jur. de rer. div. Stryk. ad pr.  J.  de  oblig.
THES.  II.
Summa rerum divisio est, quod sint vel in patrimonio vel extra patrimonium pr. J. de rer. div. Non obstat L.1. ff. de usu [et] usufr. legat. Brunnem. in exercit. Just. ad d. pr.  J.  de   rer.  div.
THES.  III.
Quamvis jure civili mare ratione proprietatis nullius esse & respectu usus omnibus populis patere dicatur §.1. J. de rer. div. L.13. pr. ff. Commun. Pr[æ]d. L.14. pr. ff. de A. R. D. Illud tamen dominii plane incapax esse, non est asserendum: hodie enim Principes non solum mare, quo-usque territorium ipsorum alluit, sed etiam littora sibi vin-dicant, & a succino colligendo aliisque maris emolumen-tis    non    minus    subditos    suos    quam    extraneos   arcent.   Sel-
                                                       A     2                                        den.
  J
den. tract. de mari clauso. Stryk. ad §.1. J. de R. D. Licet ob-stet   Grot.  tract.  de   mari   libero.
THES.  IV.
Quod de poena transcendentis muros capitali in L. fin. ff. de R. D. disponitur, illud non solum ad urbis Romæ sed & aliarum civitatum muros, qui itidem Sancti sunt §.10. J. de R. D. pertinet. Schnob. Disp.1. th.32. Quod tamen hodie non obtinet, nisi quis animo hostili & proditorio muros transcenderit. Stryk. ad §.10. J. de R. D. [et] in usu moderno ff. tit.  de   rer.   div.   §.6.
THES.  V.
Feræ, quæ etiam in alieno fundo deprehenduntur, nullius sunt. Fundum igitur contra Domini prohibitionem ingressus, ibiq; seram capiens eam suam facit §.12. J. de R. D. L.3. §.1. de A. R. D. licet a fundi Domino injuriarum actione conveniri possit. L.13. in fin. ff. de injur. Bachov. [et] Vinn. ad d. §.12. J. de R. D. Habn. ad Wes. de A. R. D. N.7. ad   Verba:   Nam   venari   in   alieno   licet.
THES.  VI.
Hodiernis moribus Principes in nonnullis territoriis jus venandi ex justis causis velut regale ad se traxerunt. vid. Wes. ad ff. de A. R. D. N.7. adeo ut contra Edictum Princi-pis venantes aliquando poena capitali affici possint, si nimi-rum in contemptum Principis venationi insistant. Stryk. ad §.12.   J.  de  R.  D.
THES.
THES.  VII.
Juftitiæ regulis non adversatur, ob gallinam ablatam actionem furti dari. §.16. J. de R. D. licet obstet L.9. in fin. L.10.   L.11.   pr.   ff.  de   dol.   mal.
THES.  VIII.
Illa quæ ex hostibus capiuntur, jure gentium cedunt capientibus. §.17. J. de R. D. Quod tamen sub distinctione, quam Grotius de J. B. [et] P. lib.3. cap.6. §.10. seqq. exhibet, intelligendum.
THES.  IX.
Per agri inundationem ejusdem proprietas non amit-titur §.24. J. de R. D. Etiamsi obstare videatur L.23. ff. Quib.   mod.  ususfr.   amitt.  Stryk.  ad   d.   §.24.  J.  de  R.  D.
THES.  X.
In specificatione distinctio attendenda, utrum species facta ad pristinam materiam sit reducibilis an non. Priori casu ad materiæ Dominum, posteriori ad specificantem pertinet.   §.25.   J.   de   R.   D.
THES.  XI.
Si quis in suo solo ex aliena materia ædificat,  ipse  qui-dem Dominus ædificii fit; ille tamen qui hactenus mate-riæ Dominus fuit, contra ædificantem actionem de tigno juncto    in   duplum   instituere   valet,   licet    hic   bona    fide   alie-
A     3                                          num
num tignum suis junxerit ædibus. §.29. J. de R. D. Schnob. Disp.20.    th.13.
THES.  XII.
Impensas necessarias tam malæ quam bonæ fidei pos-sessor deducit. L.5. C. de R. V. modo non sit fur aut vio-lentus possessor L.1. C. de infant. exposit. Utiles bonæ fidei possessor deducit, modo res melior existat, & circumstan-tiæ aliud non svadeant. L.38. ff. de Rei vind. malæ fidei possessor saltem tollit. L.37. ff. d. tit. L.5. C. de R. V. Vo-luptarias uterque salva re tollit. arg. d. L.5. Laut. in com-pend.   jur.  de   Rei   vind.
THES.  XIII.
Quoad fructuum restitutionem distingvendum inter bonæ & malæ fidei possessorem. Ille omnes fructus per-cipiendo suos facit, extantes revocabiliter L.48. pr. ibi. suos interim facit ff. de A. R. D. consumptos irrevocabiliter §.35. J. de R. D. etiamsi inde sit factus locupletior. L.4. §.2. ff. fin. reg. Quod in judicio singulari non universali obtinet: nam in hereditatis petitione b.f. possessor in quantum locu-pletior factus, fructus consumptos restituere tenetur. L.25. §.11. ff de hered. petit. Malæ. fidei possessor omnes fructus extantes, consumptos, perceptos & percipiendos restituere cogitur. L.33. ff. de R. V. L.62. §.1. ff. d. t. Quod etiam in bonæ fidei possessore post. litem contestatam & postquam rem alienam esse resciscit verum est. L.48. §.1. ff. de A. R. D. L.25. §.7. L.31. §.3. ff. de heredit. petit. Schnob. Disp. 5.   th.   24.
   THES.
THES.  XIV.
Thesaurus in loco proprio inventus cedit inventori, modo ars magica abfuerit. Si in alieno, subdistingven-dum, utrum casu fortuito repertus, an data opera: priori casu dimidium Domino, dimidium inventori applicatur; posteriori   totus   ad    Dominum   loci   spectat.   §.39.   J.  de   R.  D.
L.   un.   C.   de   thesaur.   lib.10. 
            
                                         THES.  XV.

Ut dominium per traditionem acquiratur, vacuam ac-cipienti possessionem tradere oportet. L.8. C. de act. empt. Harpr.  ad    §.40.   J.   de   R.   D.  N.25.   seqq.
THES.  XVI.
Res levandæ navis causa in tempestate ejectæ Domino-rum permanent. §. ult. J. de R. D. non obstante L.43. §. pen. ff. de furt. Uti & bona naufragorum nullo jure a Fisco vindicantur. L.1. C. de naufrag. lib.11. anth. Navigia C. de furt. Licet contrarium servetur in Italiæ, Neapolis, Siciliæ, Hispaniæ, Angliæ, Aquitaniæ & Navarræ oris maritimis, uti testantur Lucas de penna ad d. L.1. C. de naufrag. Arni-s[æ]us lib.3. de jur. majest. c.6. n.19. Klock. de [æ]rario lib.2. c.114. Jure Prut. naufragium passis intra annum bona sub-mersa extrahere permissum, quo elapso Fisco cedunt. Lib.3.    Tit.1.    A.12.  §.fin.
 Tit. II.
 THES.  XVII.
Pecunia    rebus  corporalibus    pr.  J.  de   reb.   corpor.   [et]   in-
    corp.
corp. L.13. §.2. in fin. ff. de reh. cred. hereditas autem rebus incorporalibus in d. pr. J. de reb. corp. [et] incorp. recte an-numeratur.
                                      Tit. III.
THES.  XVIII.
Servitus est jus in re aliena alteri constitutum, quo rei illius Dominus ad alterius utilitatem aliquid pati vel non facere   tenetur.   L.15.   §.1.   ff.   de   servit.
THES.  XIX.
Viam ab actu differre constat ex pr. J. de servit. rustic. [et]    urb.   pr[æ]d.
THES.  XX.
Omnia ædificia etsi in villa collocata, urbana prædia appellantur.    §.1.   J.  d.  t.
THES.  XXI.
Servitus altius non tollendi distincta est a servitute ne luminibus   vicini   officiatur   ob  §.1.  in  fin.  J.  d.  t.
THES.  XXII.
Servitutes     fine    prædiis    constitui    non    possunt.    §.3.    J.
d.    t.
THES.
Tit. IV.
THES.  XXIII.
Ususfructus vel est causalis vel formalis. L.21. §.3. ibi: definit meus esse prior ufusfructus [et] jure proprietatis quasi ex nova causa rursus meus esse coepit ff. de except. rei jud. Hic iterum vel verus vel quasi. Verus est jus alienis rebus utendi fruendi, salva rerum substantia. pr. J. de usufr. Quasi ususfructus est jus utendi fruendi rebus consumptibi-libus alteri jure servitutis ea lege concessis ut vel in genere vel earum æstimatio restituatur. §.2. J. d. t. L.5. §.1. L.7. ff.  de   usufr.  ear.   rer.  qu[æ]  usu   consum.
THES.  XXIV.
Vestimentorum quasi ususfructus datur. §.2. J. de usufr. Licet obstare videatur L.15. §.4. ff. de usufr. Respon-sio   peti   potest   ex   d.   L.15.   §.5.
THES.  XXV.
Quasi ususfructus non solum in ultima voluntate sed etiam inter vivos constitui potest. Stryk. ad §.2. J. de usufr. Brunnem.    in   exercit.  justin.   ad    d.   §.2.
THES.  XXVI.
Cautio non est de substantia quasi ususfructus, illaque ab herede non exacta, quasi ususfructus adhuc subsistit. L.5. §.1. ff. de usufr. ear. rer. Lauterb. in compend. jur. de usufr.    ear.    rer.
B                                   THES.
THES.  XXVII.
Ususfructus extraneo a fructuario cessus, statim ad proprietarium revertitur, ut fraudulenta alienatio puniatur. L.66. ff. de jur. dot. Non obstat §.3. ibi: cedendo extraneo nihil agitur J. de usufr. Eo ipso tamen translatio commo-ditatis utendi fruendi in extraneum fructuario non est in-terdicta §.1. in fin. J. de usu [et] habit. Resoluto vero jure concedentis,   etiam   jus   accipientis   tollitur.
Tit. V.
THES.  XXVIII.
Usus est jus alienis rebus utendi salva earum substantia Lauterb. in compend. jur. de usu [et] habit. Varie ab usufructu differt. vid. §.1. seqq. J. de usu [et] habit. Nonnunquam ta-men ex præsumpta testatoris voluntate legato usufructu solus usus relictus esse censetur, si scilicet pro indigentia & necessitate fructuarii fundus relinquitur. Limitata enim causa limitatum producit effectum. arg. L.16. ff. de A. R. D. Contra accidit quandoque, ut legato usu, ususfructus relictus esse censeatur, videlicet si alias legatario usus rei inutilis futurus effet, veluti si usus sylvæ legatus L.22. pr.   ff.  de   usu   [et]   habit.  Carpzov.   part.3.   constit.13.   defin.4.
Tit. VI.
THES. XXIX. Usucapio est adjectio dominii per continuationem pos-sessionis temporis lege definiti. L.3. ff. de usucap. Illa-a      præscriptione    olim    re,     tempore     &    effectu     disterebat.
   Struv.
Struv. syntagm. jur. Civ. exercit.43. th.5. Vinn. in comment. ad Inst. rubr. de usucap. Hodie usucapio cum præscriptione confusa L. un. C. de usucap. transform. Quod in præscri-ptione rerum non temporali, quæ exceptionis species est t. t. ff. de divers. [et] tempor. præscript. procedit. Habn. ad Wes.   de   usucap.   N.3.
THES.  XXX.
Quinque sunt usucapionis requisita, (1) bona fides pr. ibi: qui bona fide J. de usucap. L. un. C. de usucap. trans-form. L.43 pr. [et] §.1. ff. de usucap. L.2. C. de præscript. long. temp.10. vel 20. ann. cap.5. cap.19. in fin. cap. ult. X. de præscript. cap.2. de R. J. in 6to. (2) Justus titulus pr. ibi: aliave quavis justa causa J. de usucap. L. un. ibi: justo titulo C. de usucap. transform. L.4. C. de præscript. long temp. 10. vel 20. ann. L. 24. C. de R. V. cap.17. in fin. X. de præscript. (3) Possessio continua L.3. [et] 25. ff. de usucap. L. un. verb. ut continuetur ei possessio C. de usucap. transform. L.2. de præscript. long. temp. 10. vel 20. ann. cap.3. de R. J. in 6to. (4) Tempus legitimum L.3. ff. de usucap. L. un. ibi: per conti-nuum triennium; [et] ibi: connumeretur in decennium vel 20. annorum spatium C. de usucap. transform. (5) Ut res non sit    vitiosa    §.5.   J.    de    usucap.    L.24.   §.1.    ff.   de   usucap.
THES.  XXXI.
Jure civili sufficit bonam fidem ab initio i. e, traditio-nis seu acquisitæ possessionis tempore adfuisse §.7. J. de usucap. L.15. §.fin. L.44. §.2. ff. de usucap. Excipitur emptio    venditio,     in   qua   utroque    &    contractus   &   traditio-
B    2                                       nis
nis tempore bona fides requiritur. L.2. pr. ff. pro empt. L.15. §. fin. L. pen. ff. de usucap. Donell. in comment. de jur. civ. lib.5. cap.17. Dynus ad cap. possessor mal[æ] fidei 2. de R. J. in 6to. N.36. Jus Canonicum omni tempore tam ab initio quam in progressu bonam fidem requirit cap.5. cap. fin. X. de præscript. cap.2. de R. J. in 6to. Jus Prut. in omni præ-scriptione bonam fidem contractus & traditionis tempore exigit   lib.3.   tit.4.   A.1.   §.4.
THES.  XXXII.
Error facti alieni usucapionem non impedit. L.11 ff. pro empt. L. ult. in fin. ff. pro suo. Error facti proprii, ut si quis putet se rem emisse, quam commodatam acceperat, non prodest usucapere volenti, cum improbabilis sit. §.6. J. de usucap. Hopp. in comment. ad Instit. d. §.6. Error juris quidem malam fidem & dolum non involvit L.25. §.6. ff. de heredit. petit. ad rem tamen per usucapionem acquiren-dam non prodest L.4. ff. de jur. [et] fact. ignor. L.31. pr. L. 32. §.1. ff. de usucap. Juris error enim nemini in lucro ca-ptando patrocinatur. L.7. [et] 8. ff. de jur. [et] fact. ignor. Dynus   cit.   loc.   N.39.   Struv.   Exercit.43.   th.12.   in   fin.
THES.  XXXIII.
Licet defunctus in mala fide fuerit, heres tamen in bona fide existens rem hereditario jure per legitimum tem-pus possessam usucapere potest, si accessione auctoris sui uti nolit. L.3. ff. pro hered. ob L.2. in fin. ff. pro suo [et] t. t. ff. pro herede. Lauterb. in compend. jur. de usucap. pag, m.448. vid. Covarruv. ad c.2. de reg. jur. in 6to part.2. §.9.   N.2.3.4.