EXERCITATlONUM J U S T I N I A N E A R U M DECIMA QVARTA, Continens Libri III. Inst. tit. 4. cum 8. seqq. Quam Deo adjuvante SUB PRAESIDIO JOHANNIS BRUNNEMANNI Phil. & J. U. D. atq ; Instit. Prof, P. in Elect. Viadrina Examinandam proponet ULRICUS-CLEMENS MICHAELIS Sedino-Pomer. Ad diem XXVI.Februarij Anni M. DC XLII. Literis MICHAELIS KOCHII. V I R I S Amplissimis, Nobilissimis, Clarissimis & Consultissimis, Dn. NICOLAO Schultzen Medicinae & artium Doctori celeberrimo, Avunculo suo plu- rimum honorando, Dn. JOACHIMO Hammermeistern Archi Di- casterij Pomeranici Protonotario dignissimo, Fautori & Promotori suo omni observan- tiae cultu prosequendo, Dn. BOGISLAO PHILIPPO MICHAELIS Archi Dicasterij Stetinensis Referendario meri- tissimo, Fratri suo plurimum amando, Dn. OTTONI StoItenborch Dicasterij Steti- nenfis Advocato, & Reipublicae Patriae Senatori, amitino suo plurimum suspiciendo, Hunc primum studiorum suorum conatum in grati animi symbolum suiq ; commendationem dicat & consecrat U. C. M. CUM DEO. Ad Tit. 4. pr. & §§. seqq. Hodie liberi matribus succedunt jure civili, ita ut U-susfructus per liberos quaeratur patri. l. 1. C. de bonis mat. nisi matre viva pater filios emancipaverit, ubi cum filijs ad suc-cessionem conjugis vocatur pater in virilem partem ususfru-ctus l. 3. C. de bonis mat. quam legem humanitatis intuitu latam per Nov. 118. non esse sublatam putat Don. l. 9. c. 2. quae lex tamen non de omnibus bonis adventitijs, sed de adventitijs maternis intelligenda, ut recte monet Pined. in d. l. 3. n. 4. Ad §. ult. Regulariter pars delata no acquisita accrescit, per hunt §. nisi 1. intercedat restitutio in integrum, ubi invito tamen non accre-scit. l. 61. de acquir. har. aut 2. quis in usufructu institutus, ubi usus-fructus eriam acquisitus jus accrescendi admittit. l. 1. §. 3. vers. sed in vsufruct. ff. de Usufr. accer. nisi 3. haeres ob dispositionem defuncti no impletam a mittat haereditatem. per Nov. I. c. 1, §. 1. vers. & si quidem quarta Except in l. 23. §. sin, ff. de inoffic. test. ex Duar. Hill. in Don.I.7. c. 12.lit. 0. Sed an hoc, quod hic de haerede haeredis dicitur, speciale est in haerede legitimo? quod videtur colligi ex l.9. ff.de suis & legit. haear. sed negatid Hill. d. cap. lit. I. ubi ad istam legem respondet. Ad Tit. 5. pr. Discrimine hodie inter agnationem & cognationem in successione & consequenter in tutela sublato, manet tamen alias discrimen v.g. in l. 27. C. de inoffic. testiam. Cujac. in Nov. 118. in sine & ex eo Hill. in Dom. l.9. c.4. L. A. Hinc & Agnatorum jure feudali potior conditio, & co-gnatarum jure Saxon. in gerade. Ad §. 1. Fratres emancipati per l. l. §. 1, C. de legit. haer. sine ulla deminutione fratribus suis, licet integri juris existentibus, succedunt. Ad §. 4. Recte hanc successionem procedere ait Forst. lib. 8. de sue-ceß. cap. II. n. 2. etiamsi mater illuftris fit, quia /./. C. adTcrtull. ad transverfales producenda non est. Ita succedit spurio frater legitime natus & contra. l. 4. ff. Unde cognasti sed ex incesto complexu natoru nulla successio avtb. ex complexu C. de incest. nupt. Nov. 74.c. ult. & Nov. 89. t. ult. Forst. I. 8. cap. 13. Bachov. in Treutl. d. 16. th. I.lit. E. Ad §. ult . Cum per Nov. 118. ex aequati sint agnatis cognati, nec horum rum successio ad sextum gradum erit restricta, ut recte Wesemb.in h. tn. 4. Schneid. in tit: de tert. ord. succ. n. 39. Forst. l. 8. c.9.n. 7. Ad Tit. 6. pr. cum §§. seqq. Gradus Affinitatis jure civili nulli, quia hoc gradus numerat pro-pter successione, quae inter affines nulla per l. 7. Commun. de succeß. an vero in l. 5. d. t. exceptio est ? ita vult Treutl. d. disp. 16. th. I. lit.f. & Godofr. in d. l. 7. sed aliter Bachov. in Treutl. d.l. An vero Computatio graduum juris civilis, etiam in feudalibus observanda, an vero juris Canonici ? Resp. Prius placet per c. un. §. 4. De his qui feudum dare poß. 1. F. 1. junct. cap, un. §. l. de succ. feudi I. F. 8. Ad Tit. 7. §. I. Propior in secundo genere, ascendentium scil: non excludit remo-tiorem in primo descendentium ordine nam primum ordo ordini praefertur, & deinde in eodem ordine gradus gradui, nisi aut dupli-citas vinculi, aut jus repraesentationis diversum svadear, aut parentes cum germanis concurrant. Divisio autem omnis aequalis, nisi aut jus repraesentationis, aut diversitas stemmatum inter ascendentes, aut di-versitas bonorum in concursu consanguineorum & uterinorum ali-ud postulet. Ad Tit. 8. §. 3. Differt ingenuorum successio a successione, qua patronus liberto succedit, quod hic I. juri repraesentationis locus non sit, & quod consequenter 2. hic omnes succedant in capita, & 3. collaterales pa-troni non succedant nisi ad quintum gradum, 4. per contra tabulas bonorum possessionem non totum testamentum rumpatur, sed tan-tum pro tertia parte. Vid. Godofred. in notis ad Sthneidv. h. t. num. 4. An autem in jure patronatus Ecclesiastico patrono in stirpes succedi-tur, an in capita ? Et quamvis argt. hvjus §. in sine dicendum videa-tur, quod in capita, non in stirpes succedatur. Sed contrarium a Cle-ment. V. in Clem. plures de jure patronatus constitutum. Rochus de Curte de jure patronatum verb. vel is a quo causam habuit n. 2, ubi num. 3. idem esse dicit in collateralium successione. Ad Tit. 9. pr. Quamvis exemplo patroni dominum totum jus feudi assignare posse uni liberorum existimet Bl. in cap. un. §. & quia videmus in pr. qui feudum dare poßit I. Fend. 1. contrarium tamen per d. textum & & c. un. de succes. frat. 2. F. II. verius est. Everh. in top. in loco a liber-to ad vasallum n. 5. Clarus §. feudum q. 40. n. 5. Schneidevvin. hic n.6. & seqq. ubi 4. limitationes addit: 1. nisi reliqui liberi hanc assignatio-nem suo consensu comptobassent. 2. nisi sit feudum novum aut 3. haereditarium aut 4. haeres adierit haereditatem non confecto in-ventario, &c. propter reg. in l. ex qua 149. de R. I. Ad §. 2. Exceptio est in l. 9. ff.h. t. Si scilicet duos vel plures prae-ter emancipatu in potestate habeat, tunc enim ex aequitate receptum, ut emancipato assignare libertos possit, ita ut id quod non habet ex sua persona, habeat beneficio personae sibi conjunctae. Vult. hic. n.3. Ad tit. 10. pr. An &hodie bonorum possessio necessaria ? Aff. praesertim si testa-mentum jure civili sit nullum, & tamen aequitas svadeat institutum admitti, cui praetor dat bon. poss.sec. tabb. exemplum in l. 12.& 17. de injusto, aut si deficentibus cognatis conjux velit succedere t.t. ff.& C. Unde vir & uxor. Item si quis dicat se nolle succedere jure civili, de quibus & alijs casibus videantur Jason & Sichard. ad rubr. C. qui admitti & ibi Don. ac l. 7. Com. c. 14. Vasq. I. 2. de succ.resol. §. 15. Bachov. in Treutl. vol. 2. d. 15. th. i.lit. F. Suntautem bonorum pos-sessiones vel decretales vel Edictales. Edictales sunt, quae ex edicto, tanquam jure ordinario, certis personaru ordinibus propositae sunt ; Decretales vero, quae extra ordinem decreto praetoris causa cognita adjudicantur ut refutatis alijs explicationibus eas ita describit Bac-hov in Trentl. d. d. 15. th. 2.lit. A. Decretalis v.g. Carboniana ,quae datur impuberi, qui filius esse negatur, ubi causae cognito praecedere debet l. 3. §. 4. Carbon. Edict. item ea quae datur impuberi patre ac tutore carenti l. 18. C.de jure delih. Decretalem necessariam esse nemo facile negaverit, per tradita Don. l. 7. e. 14. ubi & edictales eas neces-sarias esse tradit, quae tum dantur, cum haereditas summo jure obti-neri nequit, & caeteras utiles esse dicit, quia nec jusstus requiritur, nec probatio adeo difficiIis, exceptionibus rei in judicium directum di-latis. An autem qui ignorat sibi delatam haereditatem, si exclusus sit praescriptione 30. annorum adhuc intra dies centum vel annum a die scientiae computandum, bonorum possessionem petere potest ? Aff. id Jason & Sichard. ad rubr. C. qui admitti ad ben. poß. ita ut Jason neque; mille annis aliquem a bonorum possessione excludi ibidem an- dacter dacter scribat ; sed ita verbis leges scriptae essent non rebus. Verior itaq ; Bachov. in Treut. l. d. th. I. lit. F. sententia negans, quonia omne jus & actio 30. annis tollitur l. 3. C.de praser. 30. annorum. Ad §. 2. Datur autem bon. poss. sec. tabb. a die scientiae l. 1. §. 4. de hon. poss. sec. tab. ex testamento 7. testium signis firmato l. 12.de inj. rupt. etiam ei qui sub conditione scriptus l. 5. pr de hon poss. sec. tab. sed quid si duo instituti alter pure alter sub conditione ? Et vera vide-tur sententia Bachov. in Treutl. th. 4. lit. B. alteri sub conditione in-stituto indistinncte bonorum possessionem secundum tabulas pro portione concedi. Defertur etiam illi, quem filijs duobus impuberi-bus institutis, pater postremo morienti substituit, licet non appareat uter illorum novissimus decefferit l. II. pr. de hon poss. sec. tab. nec non filio a patre tum instituto, cum ille apud hostes esset.l. 11. § 1. d. t., Contra tabulas bonorum possesio datur liberis praerteritis l. 1. h. t. non tantum emancipatis sed & suis, ut verecundius cum paterno ju-dicio agere possint Wesemb. in [...] de bonor. poß. cont. tab. seu quia testam. tale licet jure civili sit nullum, praetorio tamen jure non est nullum ut Treutl. & ibi Bach. d. d. 15. th. 3. lit. C. Exhaeredatis sane non competit l. 8. pr. de bon. poss. cont. tab. multo minus institutis l. 3. §.II.d. t. nisi beneficio alterius praeteriti habeant hoc beneficiu d. §. 11. an vero si praeterirus approbet paternum judicium, filius institutus nihilominus petere hanc possessione contra tab. potest ? AfF. comm. per l. 10. §. ult. d. t. Jason in l. 2. C. de bon. poss. cont. tab. n. 9. & seq. Treatl. & Bach.d. th. 3. lit. A. ubi exhaeredatum beneficio praeteriti ad bon. poss. hanc non admitti concludunt per d. I. 10. §. pen. d. t. Non jure tamen exhaeredatus omnino habebit hanc bon. poss. v. g. si non inserta causa facta exhaeredatio, vel sub conditione l. 3. §. I. de lib. & posth. Treutl. & Bach. d. th. 3. lit. B. Contra matris testamentum non datur. §. ult. de exhared. lib. & I. 4 §. 2. ff. de bon. poß. cont. tab. Sed an id jure novo aliter se habet ? Aff. Jason in d. l. 2. n. 18. & seq. & Bach. in Treutl. d th. 3.lit. G. Sed negat verior videtur quia Nov. 118. de bon. poss non agit Vasq. l. 3. de succ.resol. §. 15. n. 15. & Treutl. d. lit. G.alijsque ab bis citati. contra militis certe testamentum, nec non ejus qui in hosticolo suprema judicia ordinavit, possessio haec contra tabb. non datur l. un. ff. de bon. poß. ex test. mil. Placuit au-tem praetori si bonorum possessio contra tab. petita sit, quibusdam tamen personis ut liberis, parentibus, uxori, nurui legata omnino prae-standa esse, an autem evacuato hodie testamento legata omnia debe-buntur ? Aff. Wesemb. in [...] tit.de leg. prast. cont.tab. Sed vix videtur id admittendum cura Nov.118. expresse de testamento everso remedio jur: civilis, & quidem ex capite exhaeredationis loquatur. Bonorum possessio ab intestato unde liberi non datur liberis ad bona matris. per l. sin. C. de suis & legit. an vero hoc aliter hodie ? Aff. id Iason in d. I. a. n. 21. quod merito negat Vasq. in d. §. 15. n. 14. Sed haec bonorum possessio hodie necessaria non est, cum & emancipati a lege vocentur. Schneid, in §. ult. h. t. n. 12. Bon. possessio. Unde legitimi non agnatos tantum, sed & parentem per §. ult. I. de leg. agn.succ. matrem per l.2. §. ult.ff. Unde legit. hodie parentes sine ullo discrimine per Nov.118 c.2. patronos. h.§. vers.cum enim. & generaliter qui ab intestato haeredes sunt. d. l.2. §. ult. imo hodie & cognatos, adeo ut quinta bonorum possessio quam praetor proximis cognatis pollicetur, hodie in quarta Unde legitimi sit transfusa, cum & cognati hodie legitimi haeredes sint Schneid. in §. ult, h. t. n. 14. dissent. Vasq. l. 2. de succ. resol. §. 17. n. 7. Sexta bon: poss. Unde vir &uxor datur omnibus alijs prioribus defi-cientibus, si modo justum matrimonium conftiteritq ; usq ;ad morte alterius, uxorq ; virum eluxerit. per l. 1. C. de sec. nupt. Vid. Cuj. ad tit. Unde vir. & Rittersb. ad Nov. p. 7. c. 16. n. 7. Fuit autem hoc a Praetore datum, cum inter alios consortes detur successio excluso fisco, ut inter focios liberalitatis imperatoriae per l. un. C.si liberalita is Imperialis so-cius sine bar. &c. lib. 10. tit. 14. item inter navicularios, decuriones, co-hortales, fabricenses per t. 1. C. de haredit. decurionum item inter Cleri-cos. per l. 20. C. de Episc. & Cler. Ritt.d.c.16.in fin. & haec successio etia hodie praetoria est, confirmata tantum in. l. un. C. unde Vir & Uxor. Sed jure Nov. per Nov. 53. 74. 117. & 127. exceptio habetur. Si enim matrimonium in dotatum (idem est si parva dos illata Treutl. vol. 2. d. 16. th. 6 lit. D. Rittersb. in. Nov.p. 7. c 17. n. 8. Forst. l. 9. de succes. c. 4. n. 7. & quos citat Hill. in Don. I. 9. c. 1.lit. O. Si modo mulier nul-la alia bona habeat, Bach. in Treutl. d. I.) & conjux praedefunctus fue-rit locuples, superstes autem inops, cum liberis non pluribus tribus succedit in quartam partem ususfructus bonorum defuncti, cum plu-ribus vero in virilem portionem, si autem concurrit cum cognatis, succedit in quartae plenam proprietatem. An autem id in marito in ope locum quoq ; habebit ? Aff. id per Nov. 53. c.6. in fin.pr. argt. I. pen. §. I. vers. eodem modo C. de repud. licet id per Nov. 117. c. 5. in fine id quidam mutatum esse dicant, quod refutat & ad d. c. 5. resp. Hill. in Don. d. c. I. lit. N. quae sententia est communior, ut testatur Bachov. in Treutl. d. th. 6. lit. D. & Accurs. in avth. praterea C. unde Vir & Uxor. Gail l. 2. obs. 98. n. 5. cu nulla ratio disparitatis idonea ostendi queat. Sed quid si mulier non, exacta quarta secundo nubat ? Ad huc ex priori matrimonio petere posse videtur, Ritttersb. d.c. 17. n. 15. ubi hanc communem esse ait. Atq ; ideo vel ex secundo matrimonio vel primo petendi quarta uxor electionem habebit per tradita Bachov. d. I. quid autem si uxor post ea ad pinguiorem fortunam venerit ? Resp. ad huc quartam peti posse. Surd. de alim tit. 9. q. 35. n. 45. Hill. in Don. d. c. 1. lit. 0. Ritt. d. c. 17. n. 14. ubi n. 16. & jus retentionis uxori concedi exi-stimat & n. 17. ex Fachin. l. 10. c. 72. tradit liberis postea mortuis proprietatem quartae uxoris esse. Quid si autem spem uxor succeden-di propinquis habeat ? Adhuc beneficio hoc frui putat recte Toming, decis. 40. & Hill. d. c. I. lit. 0. de qua successione plura apud Fort. de succ. toto libro 9. aliosque jam citatos. Ad §. 4. An vero haec tempora coarctari possunt a judice ? Recte id negandum per tradita Bachov, in Treutl. d. disp. 15. th. 6. in fine. Ad §. ult. An vero agnitio tamen aliqua & contestatio apud Magi-stratum intervenire debet ? Hoc cum Scip.Gent. l. 1. de juris d. c. 21. aff.Bach. in Treutl. th. ult. lit. K. ubi hunc §. secundum l. ult. C.qui admitti explicandum esse monet Ad tit. 11. §. I. Operarum obligatio capitis deminutione perit, sc. officialiu, non fabriliu. hae enim in aliu transferri possunt l. 9. ff. de operis lib. Wes. hic. Ad §. 2. Hodie similis est acquisitio Ecclesiae per ingressum mona-sterij per Nov. 5. c. & avth. ingressi C. de SS. Eccles. liberis tamen sal-va esse debet legitima. Atq ; hoc modo bona etia quoad possessionem sine corporali apprehensione transire ex Vasq. & aliis tradit Hillig in Don. l. 6. c. t. lit. C. Ad tit. 12. §. I. Consentiat Exinde hic Schneid. infert, neq ; Dominum vasallos neq ; principem sub ditos invitos alienare posse. De qua quaest, vid Hotom. ill, quast. I. Tiraq. de retr. lign. §. 26.gl. I. n. 78. & alij. Soli Deo Gloria.