EXERCITATIONUM JUSTINIANEARUM OCTAVA, Continens Annotationes dd Libri secundi Instit. tit. 10, 11 [et] 12. Quam D E O adjuvante SUB PRAESIDIO JOHANNIS BRUNNEMANNI Phil.& J.U.D.atq;Instit. Profess.Publ. Examinandam proponet THQMAS-M ATTHIAS HoLTZNER Berolinensis March. Ad diem XI. Januarij Anni M. DC. XLII. Francofurti Literis MICHAELIS KOCHII. CUM DEO. Ad Tit. 10. pr. TEstamentum Modestino JCto in l.1.ff.h.t.est volun-tatis (ideo verba enunciativa non dispositiva institutionem haeredis regulariter non important Vid.tamen Modest. Pist. atq[ue] ibi Schultes p.4 qu[ae]st.146.licet & ea verba integritatem mentis requirant l.2.h.t.Oldend.cl.5.progym.) nostrae(ut exclu-dantur peregrini & dispositio in alterius voluntatem collata l. 32.ff. de haer. inst. & l.captat.70.ff.eodem quam hic declarat Harpr.n.51.) justa ([...] solennis,legitima, perfecta, peracta ex praescripto juris atq; ita excluditur Codicillus Don.l.6.c.4. Bach.in Tr.vol.2 d.10.0.t. lit.C) sententia (quo a contractu differt, quae conventione duorum constat)de eo quod quis post mortem (ut excludatur stipulatio post mortem fieri, quae rata statim est, & executio tantum differtur Du-aren.ad h.t.c. quid sit [et] c.)suam fieri vult (de universo scil. patrimo-nio, ut ex mente JCti illa verba explicat Bach. d. l.) frustra igitur Vult. & alij hanc defin. impugnant. Facultatem autem testandi jure gentium competere statuimus cum Harpr [et] Dd.ab ipso laudatis hic num.62.ubi n.93. [et]seqq. exinde in-fert nequidem statuto aut a Principe facultatem illam auferri posse, nec voluntatem testatoris mutati. Vasq.lib.1.illustr.contr.c.5.n.22. Ad §.1. Ei quod calatis comitijs fiebat, fuccessit testamentum a-pud acta ex l. omnium 19.C.de Testam.quod clausum offerri judicibus communiter receptum est ob l.18. [et] 23.C.h.t. Berlich.part.3.concl. 4.num.25.dissentit non fine rat. Vult.itnter cons.Marpurg.cons.34. etiam extra judicij locum, Schurff. cent.2.cons.71.num.1.Wesembec. in[...]h.t.n.10.Bened. Carpzov. part.3.Const.3.def.16.argt.l.7.C.de feris,etiara oretenus,Julius Clarus l.3.§.Testamentum.qu[ae]st.56.n.7. Job.Dautb.de testam.in d.l.omnium num.1.sine ullis etiam testibus Vasq. de succ.cre.p. 1.l.3.§.24.n.7.Hartm.Pistor.l.3.quaest.28.n.4. Boer. decis.228.n.3.Koppen decis.45.n.12.Benedict.Carpzov.p.3.Ju-rispr.Const.3.def.11.etia in proprio judicio restantis, quod commun. receptum, teste Berlich.d.l.n.44. & Carpzov.def.14. ubi ad sessores ad hibendos svadent, non tamen per procuratorem, nuncium, aut E-pistolam, H[ae]rtm.Pistor.d.quaest.28.n.18.Berl.d.l.32.Vult.d.l.n. 37. 37.per l.9.C.h.t. Plura de hoc testam. praeter Dd.citatos vid.apud Salycet. [et] Iasonem, Petr. Gilkeanium in d.l.[et] alios. Ad §.3 Cum uno tempore expediri.debeat,actus extraneus ex-cludetur ut Contractus, ut recte Fachin.5. controv.32. Petr. Greg l. 42.synt.c.9.n.3.Harpr.hic.n.6.Hillig. in Donell.l.6.c.8.lit.E.per l.20.de V.S.& l.21. §.fin.ff.h.t. & l.28.C.h.t. ubi except. necessi-tatis. A necessitate numeri septenarij (qui non ad probationem sed so-lennitatem requiritur per l.21.§.1.[et] 2. Harpr.hic n.26.) excipiun-tur 1. ea testamenta, quae in locis ubi minor numerus receptus, atq; ita in terris Ecclesiae tantum obtinere dicimus, c.cum esses 10.X.h.t. ubi duo cum presbytero sufficiunt, quod in terris imperij secus Reichs Abschied zu Goln anno 1512.tit. von Testamenten §. und sol-len die Notari. Fachin.lib.6.c.47. Hilig.in Donell.l.6.cap.7.lit.F. Tesamentum utem tale an etiam locum alibi habet? Affirm. quia quoad solenitatem attnditur consvetudo loci per l.6.ff.evict.l.34. de R.1.l.1.C.emancipat. liber. Vid. Mynsing.5.observ.20.n.5.Gail. 2.observ.123.n.1. Harpr.bic.n.33.[et] seq.2.Excip.testamentum a-pud acta, de quo antea. 3. factum tempore pestis. quod licet ex 11. vix possit defendi, ut patet ex traditis Berlich.p.3.concl.5.n.6. Har-precht hic n.36. & Fachin.lib.5.controv.92.communius tamen rece-ptum, ut 5. sufficiant, ut testatur Mynsing.1.observ.69.n.7.Boer.de-cis 228.n.11. Tessaur. decis.180.n.1. Koppen decis.45.n.18.& alij, imo & duos sufficere in magna peste in Camera receptum, teste Mynstng.d. l.n.1.& Gail. 2.obs.118 n.18.4. Excip: Testamentum inter liberos, cujus ad essentiam nullos requiri testes verius est, ex l.ult.C.famil. hercisc. & Nov.107.c.1.& communius,testante H[ae]rpr.hic.5.Excip. Testamentum rusticorum, ubi in subsidium sufficiunt 5.per l.fin.C. h.t. 6. Excip. Testamentum coeci, quod octo desiderat testes & prae-ter hos tabularium, sicut & hoc ibi speciale, quod voluntas restato-ris palam significanda testibus.per l.19.C.h.t. 7. Testamentum fa-ctum ad pias causas, ubi duo etia sequioris sexus sufficiut. per c.rela-tum X.de testam. quod etiam in terris imperij servandum per tradita. Harpr.bic num.48. Ad §. 4. Per Nov. 119.cap.9.&avth.Et non observato.C.h.t.testa-tor per alium nomen haeredis inscribere potest, quam vis nec hoc ne- cessa cessarium moribus nostris, sed totum testamentum per Notarium [etc]. seribi possit. Rittershus. in Novell.p.6.c.1.n.9. Ad §.5. Hodie non annulo tantum, sed & alio signari posse verins est, d.Constis. Colon. An.1512.§.die Form eines Testaments. sed quid de l.22.§.5.ff.h.t.Vid.Don.l.6.c.8.& ibi Hill.lit.B [et] Harpr.hic n.5. An autem mulier in codicillis testis esse potest? Affir. praeter. Har-precht. [et] Dd.ab ipso laudatos n.13. etiam Dor.[et] Hill.l.7.cap.19.lit F. per l.20.§.6.de Testam.& §.ult.de Codic. sicut nec in testamento ad pias causas,aut inter liberos, nec in alijs, in quibus potius solennita-tes juris gentium attenduntur, quam civilis, repelluntur,per tradita Vasq.l.2.de succ. creat. §.12.n.17. Ad §.8. Ideo nec collocutio testium inter se eos suspectos reddit. Godofred.ad Schneidevv.hic. Ad §.9. Filius emancipatus, filius in matris vel avi materni, vel maritus in uxoris, vel patronus in liberti, minister in domini testa-mentis, & contra, testes esse possunt, per hunc §. Donell.l.6.cap.7. Harpr.hic.n.5.Hoenon.disp.7.qu[ae]st.8. Miles si jure militari testetur, potest in ejus testamento testari pa-ter,per l.20.§.2.ff.h.t. secus si post missionem [...] jure communi te-stetur ut h.§. Ad §.11. An autem legatarius etiam in Nuncupativo testamento testis esse possit, dubitatur, praesertim cum ibi fraudis suspicio esse possit, sed cum idem metus in testamento solenni scripto locum ha-beat, quando scriptura legenda offertur testibus, & quia ratio hic ge-neralis, generalis item dispositio in l.20 pr.ff.h.t.ideo communiore tuemur sententiam.cum Vigl.hic.n.9 & Harpr.n.10.dissent.Duaren. ad tit. de Testam. rubr. de testib. Hoenon. d.dispg 7. qu[ae]st.9. Fidei commissarium etiam haeredem testem esse posse,vult hic Har-precht.n.13. sed verius & communius est contrarium per §.[...].l.de fi-deicom. h[ae]red. sibi enim quodam modo testimonium praestaret, con-tra §. 10.h.t. Ad §.12. Ut plura testamenta uno scribi possunt in Codice.Claro §. testamentum q.60. ita tamen, ut Notarius & testes diserte dicant, se fignare & subscribere tale testamentum utriusq; nomine,nominando restatores separatim & specifice Gail.2.obs.117.n.3. licet in contra-ctibus secus. Heig.hic in fin.ita & unum testamentu pluribus in mem-branis scribi potest. per hunc §. A 3 Hodie Hodie & si Notarius vel alius voluntatem defuncti recitet, & te-stator eam diderte tantum approbet,nuncupativum testamentum est. Item si Notarius testatorem interroget, an hunc haeredem habere ve-lit? Clarus d.§ qu[ae]st.37.n.2. Heig.hic.n.6. nisi persona quaerens su-specta sit, aut mens ac memoria defuncti sit labefactata, qua de re Clarus d.l.n.5.Quae vero ita gesta sunt,priusquam testes discedant, o-mnia testatori & testibus praelegenda sunt. In form.Notar.Colon.an. 1512. tit. vom Testam. §. wetter so ist auch. Ad Tit. 12. pr. Quamvis modus legendi milites diversus, non tamen privilegia militum, in nostris militibus cessabunt. Eadem enim & horum ratio, ignorantia scilicet legum, & functio periculorum, Ita cum Schneid. hic.n.8.Harpr.n.5. [et] seq. Hoenon.disp.7.q.10.non enim propter ri-tum legendi hoc ipsis privilegium datum. Hill.in Don.l.6.c.ult.lit.N. Stationarijs etiam militibus, & limitaneis, hoc idem privilegium tribuimus. Nam & ille in expeditione est, qui in castris, stativis, hy-bernis praesidijs. alias miles a pagano non distaret, qui & ipse in ho-stico hoc privilegio fruitur. l.ult.ff.h.t. & tales poenis ijsdem coer-centur. l.3.§.5.de re milit Ita ex Connan. [et] Cujac. Hillig.in Donell.d. cap.ult. I.R.& Harpr.hic.n.10.[et] seq. Non autem competit illis,qui fine onere militiae equestri dignitate ornati sunt, nisi in expeditione sint. Duaren.h.t.cap.2.[et]3. Hodie per Recessum Impertij Colon. de officio Notarij Anno 1512.tit. von Testamenten.§.und sollen.distingvitur inter Equites & milites de-gentes in castris, & in acie; illi coram duobus testibus testari debent, hi vero quocunq; modo. Ad §.1. Convocatio & rogatio testium non est necessaria in Testa-mento militis, per l.1.princ.in fine [etc]. verba enim hic convocatis ho-minibus repetunt tantum facti speciem Catilio propositam, & ex con-vocatione colligit Trajanus tantum voluntatem defuncti, quae si ali-unde constet, perinde est. Est enim illa una tantum, non sola species probationis, ut recte Hill.in Don.l.6.c.ult.l.ll.[et] Harp.hic n.6.[et] seqq. Ad §.2. Hodie id in milite speciale non est, per l.discretis 10.C.qui testam., nisi cum Harpr.hic.n.8. etiam de literarum rudi milite id in-telligere velimus, quod vix admittendum, quomodo enim de volun-late ejus per §.1.h.t. liquido constabit? Ad Ad §.4. Non sufficit hic non contrariam reperiri militis volunta-tem. Nam l.15.§.2.h.t. ita intelligenda, si voluntas militis tempore militiae secuta non sit contraria testamento: Duar.h.t.c.3. Don. l.6. t.ult.na verba d.§.2. ambigua.Ergo sic debent accipi per l.19.de LL. Ad §.5. Testam. militare non infirmatur capitis diminutione mi-nima, ut hic, quia castrensia retinet §.1.s.per quas personas. sed me-dia omnino, quia bona publicantur, nisi ex nova militis voluntate confirmetur. l.6.§.6.de injusto rupto [etc]. nec agnatione postumi in-firmatur, si uxorem praegnantem scivit, l.7.h.t. nec testamento po-steriore,si & prius valere voluit, quia plura facere potest. l.19.h.t. vid. Don.l.6.d.c.ult. Possunt etiam milites ad tempus haeredem facere, l.8.C.h.t. & quemcunq; volunt l.5.C.h.t. fine diminutione Falci-diae. l.12.C.h.t.&fine periculo querolae inofficiosi.l.ult.§.l.C.de Te-stam.inofic. Ad §.ult. Non tamen hoc privilegium castrensi peculio,sed mili-tis personae datum, etiam in rebus paganicis, nisi filiusfamilias sit aut capitis damnatus ex militari delicto, per l.11.pr.h.t. Vid.Donell.in d. cap.in fine. Ad Tit. 12. pr. An autem filius neq; de bonis adventitijs, quorum ususfructus pa-tri non acquiritur,testari potest? R. non posse. per l.pen.C.qui testa-ment.facere [etc]. quae sentent.communis est, ut patet ex traditis Asc. Clem.Amer.de patr.potest.c.6.eff.9.n.4. Fachin.lib.5.controv.c.25. Vasq.de succe[ss].creat.§.22.n.10. Harpr.bic.n.29. [et] al: per eos citat: Excipiuntur 1. causae piae Wesembec. hic.n.7. Schneidevv.n.11. [et] Ti-raq.priv.piarum caus.78. Eman. Suaretz in thes.recept.sent. in verbo filiusfam.n.200.2.a principe donata Asc. Clem. Amer.d.l.n.4. Ad §.1. Mutatione morum testamentum rite factum non infirma-tur,sed tantum mutatione status.§.4. quib. modis testam.infirmontur. Impubes autem nec per dispensationem principis testari poterit Tes-saur. decis. pedem. 87. Ad §.2. Prodigum si probe prospiciat posteritati suae testari posse non tam a Leone in Nov.39. traditum,quam communi calculo appro-batum est, teste Bened.Carpz.p.3.Const.6.def.11. Ad §.3. Hodie per L.discretis 10.C.h.t.surdus qui est, testari po-test: nec no mutus, si hic literas sciat,qui utroq; vitio laborat natura, neq; neq; testari, neq; codicillari, neq; fideicommittere, neq; mortis causa donare poterit, secus si casus mali causa. An autem beneficio princi-pis, qui utroq; vitio laborat, testari potest? Neg. quia defectum nata-ralem princeps supplere nequit. argt.l.2.in fine ff.de usufr. [earurer...]. Harpr.hic.n.3. Ad §.4. Coeci Testamentum partim Nuncupativum est, partim in scriptis Requisita ejus haec 1.praesentia tabularij s. octavitestis, 2.Declaratio nominis & offici haeredis facta omnib. testibus. 3. Sub-scriptio & subsignatio Tabularij & testium, per l.8.C.h.t.qui testam: [et]d.Rece[ss].Imperij §.aber zu eines Blinden[etc].Cessare tamen volunt hanc dispositionem in testamento ad pias causas, per c. relatum X de Testam. nisi pauperibus certis relictum quid. Sichard.in d.l.num.13. & inter liberos, cura cesset suspicio fraudis, Bened.Carpz.p.3. Juris-prud Const.6.def.5.nisi magna esset inter liberos inaequalitas. Sichar-dus d.l.n.12. Sed qvot in Codicillis coeci testes requiruntur? Sex hic requiri placet Sichardo in fine d.l. ut servetur proportio. Ad §.fih. Sic nec obsides nobis dati,per l.11.ff.h.t.quia si bona Romae habent, ea fiscus occupat. Cujac. ib. [et] ex eo Hill.l.6.c.5.lit.E. nisi detur Ipsis usus togae l.32.de jure [fisoi]. Prohibetur & is, qui de sta-te suo dubitat, vel errat,l.15.h.t.quia certus esse nequit de volunta-te sua,an valitura sit. Nec no is qui capitali ex delicto damnatur, tum obamissam libertatem, tum ob amissa bona. Ad id hodie jure Nov: mutatum? Affir. id Wesemb. in [...].de Testam.n.13. & Harpr.hic.n.12. Sed nulla est Conseq: Lex eo casu, ubi adsunt liberi vel parentes, ab his occupari jubet haereditatem. E. damnato facultatem dat testandi. Donell.d.l.6.c.16. Usu tame invaluit haec sententia & ubiq; recepta. Bened.Carpz.p.3.Jurispr.Const.6.def.1.Nec prohibetur hodie [...]-[...], licet criminis capitalis reus. Bened.Carpzov.d.C.d.ult. Prohi-betur Usurarius manifestus, c.2. de Usurar.in 6. de Excommunicatis Affir. Covar.de Testam.p.2.n.18.& Anton. Gabr.l.4.comm.concl.tit. de Testam.concl.1.N.Fachin.l.5.controv.88.dist.Clarus inter manifesto excommunicatum [et] occulte §. testa-mentum qu[ae]st.24. SOLI DEO GLORIA!