Disputatio Politica, DE OSTRACISMO, gudm, ADSPIRANTE DIVINO NUMINE, Et C0NSENTIENTE AMPLISSIMA FACULTATE PHILOSOPHICA, Sub PRAESIDIO VIRI EXCELLENTISSIMI, AMPLISSIMA DOMINI M. GEORGII THEGEN, Phil. Pract. P. P. Ordinarii celeberrimi, Publico Eruditorum examini submittet D A NIE L . HINTZ / Regiom. Prussus Aut. & Resp. IN AUDITORIO MAJORI, Die Januarii Anno M DC XCVI. ” ~REGI0M0NTI, Typis FRIDERICI REUSNERI, SEREN. ELECT. BRAND. ET ACADEM. TYPOGR. HAEREDUM INCLYTE REIPUBLICAE CNEIPHOVIANAE PATRIBUS, VIRIS NOBILISSIMIS, AMPLISSIMIS, CONSUL-TISSIMIS, PROLIXO RERUM USU FAMIGE RATISSIMIS DOMINIS, DN. CHRISTIANO FEYERABEND / Consuli gravissimo, DN. PETRO Lang / Pro-Consuli meritissimo, Judicii Aulici Advocato celeberrimo. Caeterisque DOMINIS SENATORIBUS, DN. GEORGIO Minuth DN. MELCHIORI Lubeck DN. ARNOLDO BREDELO, DN. LAURENTIO Gobel DN. CAROLO Drost DN. JOHANNI Sand DN. JOHANNI Melhorn Ut & DN. MICHAELI Kongehl Secretario fidelissimo, Magnis MusarumPatronis, Maecenatibus ac Promotoribus meis certissimis, omni honoris, reverentiae et observantiae cultu prosequendis, devenerandis. Exercitationem hanc Academicam, sub auspicium novi anni, cum omnigenae prosperltatis voto, in ulteriorem sui suorumque studiorum commendationem & promotionem, Humillime offert DANIEL Hintz / S.S. Theol. &Phil. Stud. I. N. J. §.I. Memorabile Philosophus iis, qui in Rebuspublicis formandis aut admini-strandis versantur, adversus mala imminentia & mutationes metuendas suppeditat remedium, quando lib.V. Polit, cap. IV. In canstituendis Rebuspublicis statim ab initio vel minimum, unde Reipubl. periculi quid metuendum, praecavendum docet. Prout enim, juxta illud Taciti lib. II. Annalium : Nihil in bello spernendum. Et juxta Cominaeum lib. III. Ne minimum quidem hostium flocci faciendum. Confer. Corn. Nepos in Thrasybulo & Scipio Amiratus lib. XVIII. dissertat. Polit. in Corn. Tacit. discurs X. Ita & in pacato Reipubl. slatu nihil praetermittendum aut negli-gendum, unde mutatio vel malum aliquod suboriri possit. Ego, inquit Agesilaus apud AElianum lib. XIV. Variar. Hist. cap. XXVII. Illos potissimum laude dignos judico, qui nascentibus malis mature occurrunt, et ea, priusquam virium aliqua sit accessio facta, delent et extinguunt. Minima siquidem scintilla saepius in maximum exsuperat incendium; & minimi sumptus sensim erogati non sentiendo se ipsos exhauriunt: ita prima saepe in Rebuspubl. causa, cui sine negotio obviam iri potuisset, ex intervallo unum post alterum Reipubl. membrum depascitur, donec tandem omnes remediorum vires respuat. Sera certe sunt remedia, cum morbus jam ad extremos halitus pervenit, & sero medicina paratur, cum malum per longas jam invaluit moras ; Pari ratione morbi Reipubl. altius jam progressi, teste Polybio, fiunt incurabiles. Facilius siquidem immittuntur vitia quam ejiciuntur. Exiguum, ait Chrystostomus in orat. XIX. ad populum Antiochenum, neglectum, reliquum omne aufert. Sapius namq domos aedislcantes homines, et tectum imponentes, unius tegulae, excussa curam non gerentes, totam domum perdiderunt. Et in veslimentis hoc ipsum evenire quis cernere possit, etenim parva in illis facta scissura, nec resarcita magnam fecit disruptionem. Hoc et in torrentibus multoties evenit, etenim et illi, si vel minimum ceperint ingressum, totum introducunt fluentum. Unde Alexander M. apud Curtium lib. VI. Sicut, inquit, in corporibus aegris, nihil quod nociturum est, medici relinquunt: sic nos, quicquid obstat imperio, recidimus. Et de Manuele Comneno Imperatore Graeco Nicetas lib. VII. vitae ipsius cap. II. Vel exiguum fomitem, scribit, ut magnam incendii causam suspectam habebat et suborientium incommodorum semina statim exstirpabat, optimi agricolae more, qui spinas adhuc teneras, et degeneres frutices truncare solet. Nam juxta illud tritum : Quae praebet latas arbor spatiantibus umbras, Quo posita esl primum tempore, virga fuit. Tunc poterat manibus summa tellure revelli, Nunc stat in immensum viribus aucta suis. Interea cum difficillimum saepius sit, principium mali subrepentis cognoscere, utpote quod in occulto latet, & sub specioso boni apparentis fuco sophismatis ad instar homines decipit. In Rebuspubl. bene temperatis, ut si quod aliud, maxime videndum, ne quid contra leges fiat, et exiguum maxime cavendum : occulte, namque obrepit detrimentum, quemadmodum facultates parvis sumptibus sape iteratis, consumantur. Latet, autem detrimentum, eo quod, non fiat universum: Capitur namque mens ab ipsis, tanquam captione sophistica, dicit Philosophus lib. V. Polit. cap. VIII. Ideoque illi, qui sedulam Reipubl.curam agunt, si quid in prima constitutione Reipubl. neglectum viderint, omni ratione & modo corrigere alia- allaborant, ut, cum prima navigationon adeo feliciter processit, juxta illud vetus, ad secundam confugiant, & in jam institutis , neque per omnia recte se habentibus Rebuspublicis, omni cura atq; diligentia observant, ut laboranti jam,& mutationi aliisque periculis obnoxiae Reipubl. consilio & ope sua subveniant, eamq; quam diutissime possunt, salvam atque integram conservent. Legum sicriptorem et vere Politicum ignorae non decet, quae optiipa sit Respubl. et omnino, et quae optima pro rebus subjectis : praeterea tertiam, quae ex supposittione. Nam et datam considerare posse oportet, et ab initio quemadmodum constituatur, et constituta quomodo quam diutissime conservetur: ut si cui, inquam, civitati accidat, ut neque optima utatur Republ. et qua rebus necessariis non sit instructa, neque ea, qua ex copiis prasientibus haberi possit, sed quadam deteriore. Ad haec omnia eam quoque, quae omnibus civitatibus maxime conveniat, nosse debet. Neq enim de optima, tantum videndum, sed de ea quoque quae haberi possit ; Item de ea, qua sit facilior et omnibus communior. Oportet autem talem introducere ordinem, ad quem facile ex copiis praesentibus et adducantur et posint esse participes: quemadmodum non minoris est negotii, instaurareRempubl. quam ab initio condere; ut et dediscere, quam ab initio discere. Quare oportet Politicum Rebuspublicis iis quoque, quae jam sunt in usu, opitulari, ait Aristot. IV. Polit. I. Imminet autem interdum ,vel iminere videtur, Rebuspubl. periculum a viris ultra communem reliquorum civium sortem divitiis, potentia, amicitiis, clientelis, aliisq; rebus eminentibus, qui dum vel cupiditatibus suis aut ambitioni modum non constituunt, invidiam, inimicitias, aut feditiones in civitate excitant, vel e contrario; populi favorem aucupantes, eo ipso in Patriae exitium abutuntur, sicque Reipubl. suae statum penitus immutant. Multa quippe possidentes, necesse est primum inflari: inflatos autem arrogantes fieri: arrogantes factos superbire, et cognatos, tribulesq suos neutiquam sibi similes existimare: Deinde contumeliosos fieri. Omnis autem contumeliae finis exitium est, uti censet Callicratides apud Stobaeum Serm. 83. vel ut Plato lib.V. de legibus. Excedens pecuniarum praediorumque possessio, et privatim, et in civitatibus, inimicitias seditiones que parit. Quare ut domestico huic Rerumpubl. & satis praesenti , ut apparet, periculo obviam eatur, diversas saepe rationes & instituta multi Legumlatores & populi excogitarunt, quibus incomodum hoc imminens a sua Republ. declinarent, quorum nonnulla laudem, nonnulla vituperium merentur. Imprimis autem memorabile hac in parte fuit olim institutum Atheniensium, quo mediante Ostracismo nimia in Republ. sua potentia molestos aut fuspectos cives, quodam quasi exilio enervarunt, ne velut adnascens haedera arborem; sic illi Rempubl. obumbra rent & suffocarent, ut loquitur Thomasius in discursu de Ostracismo cap.I. §.2. De hoc autem instituto, cum ad multa variaque per totam doctrinam politicam se diffundentia extendatur, aliqua tantum hac vice pro disquisitionis hujus Academicae modulo, attingere animus erit. §. II. Dicebatur autem Ostracisinus olim ab Ostraco seu testula vel lapillo aut calculo, cui Cives Athemenses alterius civis perniciosi & audacis, ut videbatur, a civitate removendi nomen inscribebant. Novarum rerum molitores a populo ejiciebantur, testulis enim nomen relegandi inscribebatur, art Svidas in voce [...]. Confer.Plutarch. in Aristode.Corn. Nepos in vita Cimonis cap.III.Tholosanus lib. XXII. de Republ. cap. X. Giphanius in lib. III.Polit. Aristot. cap.lX. Piccartus in locum cit. & alii. Ritum & modum procedendi in hoc instituto Autores hac ratione recenset: Quod si forte Ostracismi ope civitatem suam reformare Athenien ensibus visum fuit, tunc coactis hanc ob rem comitiis, in publico foro conventus institutus, locoque septo,in quem praesidentibus novem Archontibus ac Senatu populus, in decem tribus distributus, per totidem aditus ingressus, testas nomine relegandi insignitas, urnae ad id destinatae, injiciebat ; quae si non sex millium numerum excessissent, non tenebatur relegationi destinatus urbe exire , quodsi vero legitimus testarum numerus eundem condemnasset, intra decem proximorum dierum spatium, in decennale vel quindecim annorum exilium abire cogebatur. Sic Plutarchus in Aristide: Res ita, inquit, agebatur : Unusquisque testae nomen inscribebat ejus, quem urbe pelli volebat, civis: ea testae in quendam in foro locum, septum undique tabulis, comportabantur. Magistratus primum testarum numeram inibat : Nam nisi essent sex millia testarum, ostracismus (est autem ostracos testa Gracis, atque inde hoc rei nomen) non erat perfectus : deinde nominibus singulorum seorsim positis ei qui pluribus testarum suffragiis damnaretur, decennio urbe interdicebatur, sic tamen ut frui suis liceret reditibus. Cum quo per omnia fere consentit Diodorus Siculus, lib.XI.Biblioth.nisi quod exilium hoc quindecim annorum fuisse referat. Confer.Thucydides lib.VIII. Carolus Sigonius de Republ. Atheniensium II,4. Johannes Meursius in lectionibus Atticis V, 18. Causam vero adhibiti Ostracismi apud Athenienses communiter Autores statuunt, nimium unius in ea Republ. incrementum, ex quo nata est invidia timorque ne sublata hactenus con-sveta ratione & forma, slatus Reipubl. immutetur. Sic namq; Tholosanus lib. XXII. de Republ. eap. X. §. 5. Erat apud Athenienses suffragiorum quoddam genus, dictum nomine Ostracismi, eo, quod per calculos aut testas ferretur; ad hoc repertum, ut per id cives, qui vel opibus immodicis, vel nobilitate, vel gloria, vel alia quavis insigni virtute, multitudinis invidiam vel plausum in se provocassent, in exilium decennio relegarentur, metu ne occuparent Rempublicam. Confer. Plutarch. in Alcibiade, Aristide & Nicia, & Casum Lib. III. Sphaerae civitat. cap.IX. §. III. De origine Ostracismi valde inter se Authores discrepant. Nonnulli Inventorem illius statuunt Clisthenem Atheniensiurn Ducem, quem At. V. Polit. cap. XII. Multa, fecisse ait, quibus benevolentiam populi alliceret. Is igitur, postquam cum aemulo suo Isagora, Atheniensium urbem a Pisistratidarum tyrannide liberasset, ne iterum in eundem lapidem haec Respubl. impingeret, imprimis ut eo magis auram populi captaret, acernmusque Atticae libertatis vindex audiretur, Ostracismum lege introduxisse fertur, verum cum ipse postea absolutam rei militaris administrationem rem populo ingratissimam, affectasset, proprii instituti infelix factus est exemplum, teste AEliano lib. XIII. Variar. Hist. cap. XXIV. Alii ad Hippiam Pisistrati filium originem hujus instituti referunt, ut Heraclides de Rebuspubl. & Harpocrates, citante Arniseo lib. II. Polit. cap. V. Alii Achillem Lysonis filium, autorem illius statuunt: alii ad Theseum usque antiquitatem hujus consvetudinis deducunt ; Confer. Plutarch. in vita Thesei, & Thomasium in discursu de Ostracismo cap. 1. Haec itaque licet adeo incerta sint, certum tamen hoc est, quod jam antiquissimis temporibus, si non ipse Ostracismi ritus, analogica tamen lpsius usurpatio viros excellentes graviter afflixerit. Sic in ipsa S. Scriptura Gen. XXVI. vers.16. De Patriarcha Isaaco legimus, quod propter nimium divitiarum & autoritatis incrementum, ab Abimelecho Philistaeorum Rege his verbis a territorio suo remotus sit: Recede a nobis, quoniam potentior nobis factus es valde. Qua ratione omnis multitudo Judaeorum in regione Gadarenorum Salvatorem nostrum rogarint, ut a finibus suis secederet, testis est Matthaeus cap. VIII. vers. 34. & Marcus c. V. vers. 17. idque propterca, quia propter autoritatem & miracula Salvatoris magno timore tenebantur, juxta Luc. VIII ,vers. 37. Quo & collimasse videtur Caiphas Pontifex consilio suo, quod Joh. cap. XI. verf 50. his verbis suppeditat : Expedit nobis ut unus moriatur homo pro populo, et non tota gens pereat. Vetustissimum Ostracisini exemplum suppeditat nobis Aristoteles lib. III. Polit. c. IX. in expeditione Argonautica, ubi Hercules ab Argonautis propterea desertus scribitur, quod virtus ejus major videretur, quam ut socium eum Argonautae habere possent. Confer. Scholiastes Theocriti. De Theseo testatur Plutarchus in vita ipsius, quod ad preces Herculis ab Aidoneo quidem dimissus, Athenas redierit, verum cum regnare iterum ut ante, ac Rempubl. gerere vellet, in factiones ac turbas, eorum, quos sibi infensos reliquerat, inciderit ; qui etiam ad odium id adjecerunt, ne magna populi pars corrupta ipsum amplius timeret, quare a plebis factionibus superatus, rebus desperatis liberos in Euboeam ad Elephenorum Chalcodontis filium clam emiserit, ipse vero in Scyrum insulam coactus fecesserit. De Solone idem testatur in vita ipsius, quod, cum optimis legibus Athenarum civitatem instruxisset, cerneretque, se neque sine dedecore aliquid de iis omittere, neque secundum eas agere sine invidia posse, ut omnino has difficultates declinaret, offensasqne ac civium calumnias effugeret, ex Attica navi avectus sit, impetrato in peregrinationem ab Atheniensibus decennio. Et hac ratione postea apud Athenienses Ostracismi ritum per omnia invaluisse putant, quo postea afflicti fuere Miltiades vid. Corn. Nepos in vita ipsius cap. VIII. §. I.Themistocles ibidem cap. VIII. §. 3. Plutarch. in vita ejus. Cimon vid. Corn. Nepos cap. III. §. I. Alcibiades cap. VII. §. 4. Timotheus cap. III,§. 5. Aristides I.§.2. & Plutarch in vita ejus,aliique quam plurimi viri excellentes. Athenienses hac in parte aliae quoque Graecorum Respubl. secuae sunt, ut Argivi vid. Arist. lib.V. Polit, cap. III. Megarenses, Milesii &c. De Syracufanis testatur Diodor. Siculus lib. XI. Biblioth. quod tempore quodam imitatione Atheniensium eodem modo populi judicio potentiores e Republ. sua removerint, proscriptis in foliis olivae nominibus eorum, qui relegari deberent, quare etiam eandem relegationem Petalismum appellarunt. Ephesii Hermodorum Principem (qui postea patria ejectus, Romae exul decemviris in legibus duodecim tabularum conscribendis adstitit, teste Plinio lib. XXXIV. cap. V.) cum hoc elogio ejecerunt: Nemo de nobis unus excellat, sed si quis exstiterit, apud alios et alio loco sit, uti recenset Cicero lib,V. Tuscul. quaest. Qua ratione Carthaginenses Hannibalem, Ducem fortssimum, in exilium proscripserint, domum ipsius e fundamentis disjecerint, & bona publicarint, vid. apud. Corn. Nepot. & Plutarch. in vita ipsius. Romani Tar-quinios e civitate sua propterea expulerunt, ne quam, ut Varro ait apud Nonum, seditionis per gentilitatem speciem haberent. Imo Tarquinius Collatinus, vita licet innocentissimus, exactis Regibus, civitate quoque prohibitus est, occasione domus in alto aedificatae, & praetextu odii nominis regii, sic enim Brutus Consul eundem apud Livium lib. I. alloquitur: Hunc tu, tua voluntate remove metum, meminimus, fatemur, ejecisti Reges, absolve beneficium, aufer hinc regium nomen. Confer. damnationem Caesonis Quintii apud Livium Lib. III. & exilium Q. Caecili Metelli Numidici. Nec dissimile accidit Scipioni Africano, qui per invidiam repetundarum accusatus, in exilium concessit, cujus causam exprimit Livius lib. XXXVIII. his verbis : Periculosum erat, in Republ. prasertim libera, unum hominem esse caput, et columen imperii. Sub umbra Scipionis terrarum orbis dominam latere, nutas ejus pro decretis Patrum esse etc. Conser judicium Catuli de Pompejo apud Vellejum Paterculum lib. II. Et ut de nostris quoque Temporibus aliquid addamus, Scipio Amiratus in dissertationibus Politicis in Tacitum lib. XIV. discursu III. Qui nostrarum, ait, Rerumpublicarum hisiorias perlegit, si recte animadvertit, nullam causam comperiet, cur Cosmus Medices, qui deinde Pater Patriae cognominatus est, ejectus fuerit, quam ob divitiarum amplitudinem, multitudinem amicorum, nominis Majestatem, quas ipse res in patria prae caeteris omntbus civibus acquisiverat. Adeo ut cognoscatur iis de causis plebejorum et minus studiosorum animos in suspicionem adduci solere. De Venetorum vero Republ. Jovius lib. I. Historiar: Neminem, inquit, temere ex optimatibus, qui vel insigni virtute, vel spiritu in gerendis rebus,caeteris antecellit, nimio plus crescere, vel collecta gratia potentem et clarum sieri patiuntur. Assines deniq; Ostracismo sequentibus temporibus exstitere, publicae sub honesto nomine & colore factae ablegationes, sacris addictiones, aliaeque his conformes nonnullarum Rerumpubl. Constitutiones, quarum exempla Politicorum celebrium scripta plurima suppeditant, quae brevitatis studio nunc proterimus. §. IV. His itaq; talem in modum praemissis, gravis jam inter Politicos, de Justitia hujus Ostracismi, similiumq; Institutorum oritur controversia, probantibus haec nonnullis, improbantibus aliis. Qui Oslracismi justitiam defendunt, his potissimum nituntur rationibus: Quod primo ex doctrina morali omnibus constet, Vitam Beatam, quae finis civitatis bene constitutae omniumque civium recte se habentium est, est quippe idem bonum hominis et civitatis I.Eth.II. lib. VI. cap. Vll.consistere in Virtute libera ac non impedita. Vita beata et singulorum separatim et publice civitatum ea est, qua sit cum virtute bonis fortunae hactenus instructa, ut actionum ex virtute particeps esse possit, VII. Polit. I.&II. lib. III. Polit. IV. &I. Mag. Moral. cap. I. Virtus autem illa in mediocritate seu aequalitate sita sit II. Eth. V. est enim aequalitas affectuum & resultantium inde actionum humanarum sita in medio duorum vitiorumI.Eth.cap.II. cap.V. c. VI, VII, &: VIII. lib. III. cap. VI. lib. VI. cap.I. & XIII. lib.I. Mag. Moral. cap. VIII. lib. II. Fud. cap. V. lib.I Mag.Moral. cap. XXIII. Actiones enim & Affectus in quibus occupata est Virtus moralis nimium, aequale, & parum admittunt II. Eth.VI. lib. IV. cap. I. lib. I.Mag. Moral. cap.XXIV. lib.II. Eud. cap. III. lib. III. cap. IV. Virtus autem constituitur in aequali, quia aequale est medium inter excessum & defectum, quorum utrumque vitium est II. Eth. cap. VI. Vita igitur mediocrium & squalium in civitate optima existet. Si recte hoc tn ethicis est explicatum, vitam beatam esse ex virtute, non impedita, virtutem autem esse mediocritatem: certe necesse est, vitam mediocrem esse optimam, prout singulis mediocritis contingere potest. ait Arist. IV. Polit. XI. Est quippe vita civitatis & anima Respublica, in qua tres potissimum reperiuntur civium ordines: Alii virtute & honore excellentes, hisque oppositi valde contempti & vitiosi; Alii bonis externis & libertate eximii, hisque contrarii valde egeni & serviles; Tertii sunt mediae sortis. Cum itaque constet aequalitatem seu medium in re quacunq; praeferendam esse, manifestum esse consent, bonorum quoque talium mediam possessionem ac aequalitatem lon ge esse optimam. In omnibus civitatibus, ait Philosphus IV.Polit. II.tres civitatis sunt partes: partim quidem valde divit es, valde vero pauperes partim: tertii vero inter hos medii. Cum igitur inter omnes constet mediocre et medium esse optim um: certe et rerum secundarum, seu fortuna bonorum, medio critas, omnium erit optima. Civitas certe haud dissimilis humano corpori, ex variis elementis & humoribus composito, variisque partibus distincto, statuatur; Jam sicuti corpus iilud magis fanum & pulchrius esi, cujus temperamentum accuratius conslitutum, & quaelibet qualitas elementaris rectius est distributa, membraque omnia suam debitam obtinent proportionem; ita & Respubl., quam humano corpori non male comparabat Menenius Agrippa apud Livium lib. II., magis perpetua & ab omni civilium seditionum labe libera erit, quae certam observat proportionem; cum contra, si pars una reliquas omnes inaequalitate transcendat, & ordo, qui est forma Reipubl., violetur, pars quae superat, alteram facile supprimere possit. Sic licet caput in homine sit partium externarum praestantissimum, nequaquam tamen corpori ornamento erit, si vel ipsum, vel oculi in eo,naturalem formam ac proportionem cxcesserint. Igitur licet videatur magnitudo civitatis in eo sita'esse, ut in ilia existant homines divites, gloria & virtute excellentes, verissimum tamen, excellentiam hanc & eminentiam si nimia sit, proportionem totius corrumpere. Pulchritudo, inquit Arist, VII. Polit. IV. in multitudine et magnitudine solet consstere ; certe et civitatem, cui is, quem dixi, terminus est, cum magnitudine conjunctus, eam necesse est esse pulcherrimam. Porro est et civitatibus aliquis magnitudinis modus, quemadmodum et altarum omnium rerum; animantium, plantarum, et instrumentorum. Etenim unumquodque horum, neque nimis parvum, neque magnitudine nimium, vim suam et potestatem habebit ; sed nunc quidem planie natura ornatum erit, nunc vero male affctum. Verbi gratia, navis palmi quidem unius, prorsus navis non erit, ut neque duorum stadiorum : ad quandam vero magnitudinem progressa, nunc quidem propter parvitatem, nunc vero propter magnitudinem, cursum , sive navigationem, reddet incommodam. Comprobant id ipsum plurimae quoq; Artes & Scientiae: sic nullus certePictor pedem justo longiorem aut qui membra reliqua commensuratione & proportione excedit, in ullo approbabit animali, licet etiam pulcherrime & longe melius quam membra caetera sit factus & expressus. Neq; Fabri navium aut proram aut quamcunque navis partem, qua; aut longitudine aut magnitudine prae caeteris exstat, tolerabunt. Nec Magister chori eum, qui prae toto choro vocis elegantia aut robore ac intentione eminet, patietur. Perspicuum est, scribit Aristot. III. Polit. IX. aliis quoque in artibus et scientiis ; neque enim pictor animantem sinet pedem, quamvis pulchrum habere justa ratione majorem, neque navium faber puppim, vel quam aham navis partem, neque praecentor eum, qui altius et clarius, quam totus chorus, canat, una canere sinet. Quod si itaque mediante Ostracismo unius vel alterius civis in Republ. inaequalitas ad auream mediocritatem redigatur, nihil iniqui exinde oriri putant. §. V. Accedit, quod in Civitate recte constituta, non hujus vel illius civis, sed totius populi salus suprema lex sit. Civis itaque in bona Republ. is erit, qui imperare et parere novit ex virtute vera. In civitate id spectandum quod rectum est : rectum autem fortasse ex totius civitatis utilitate et civium communi; civis autem universe quidem qui imperandi et parendi est particeps ; pro singulis vero Rebuspubl. alius: in optima denique, qui possit et velit parare et imperare vita ex virtute congruenter, scribit Aristoteles III. Pol. VIII. Inter quos autem vicissitudo est imperii & paritionis ii inter se pares & aequales esse debeant. Prout enim alias indecorum ac insalubre est, inaequalibus magnitudine aequalem vestitum & victum tribuere, aequalibus inaequalem: Ita perniciosum & indecorum civitati videatur, aequalibus civibus honores & imperia non-aequaliter distribui, sed uni omnia, aliis prorsus nihil. AEqualitas mutua et reciproca tuetur civitates ait Philosophus II. Polit. I. & IV. Polit. XI. Ea est civitatis natura, maxime ut ex paribus et aqualibus consistat. Id quod in mediis maxime in est. Quare necessario ea optime admmistratur civitas, qut ex iis conslatur, ex quibus natura civitatem constare dicimus. Item III. Polit. XII. Non videtur, naturae esse consentaneum, unum omnium civium, ubi ex paribus constat civitas, esse dominum. Nam inter natura pares idem jus esse necesse est, et eandem dignitatem esse natura. Quare quemadmodum si impares parem habeant victum, vel cultum, corporibus est perniciosum ; sic et in honoribus se res habet; Eodem igitur modo, et si pares habeant impar. Nimium itaque excellentes & potentes extra modum viri, inter cives numerandos non esse, quia tales imperio subjicere velle neque tutum neque rationi consentaneum videri ; Imo ridiculum ess, legibus eos constringere velle, qui potentia civili aliisque praerogativis eminentes, easdem perrumpere possunt, ut aranearum telas aquilae; id quod Philosophus apologo quodam Antsthenis, de leone dividente praedam cum aliis inferioribus animalibus, illustrat. Virtute et civili potentia nimium impares, si paria captant, injuria afficientur. Nam talem probabile est esse tanquam DEum inter homines. Quare et leges necesse est scribi in pares et genere et potentia: in hos vero nulla est lex, ipsi namque sunt lex. Etenim ridiculus sit, qui in hos leges conetur scribere ; Nam dicerent forte, quae Antisthenes, leporibus condonantibus, omnesq, paria habere volentibus, leones respondisse dixit. Maxima siquidem potentia, nisi intrinsecus ratione regatur, leges obicesq; omnes perrumpat ; ut stultum sit illis leges ferre, in quorum manu est, obsequi aut non obfequi. Qui excellunt his bonis,virium, et divitiarum, et amicorum, aliisque id genus, parere neque volunt, neque norunt. Idque etiam pueris centtnuo tanquam domi agnascitur. Nam propter indulgentiam, ne in scholis quidem iis usitatum est parere. IV. Polit. XI. Cum e contrario aequales in civitate homines facilius legum imperio obtemperent, faciliusque ad imperandum civiliter si opus sit,& ad parendum pro re nata, se componant; ad quod per Ostracismum nimium inaequales commode reduci posse existimant. §. VI. Unde porro evenire dicunt: Quod omnium malorum, quae Respubl. turbant & destruunt origines, ex hoc fonte oriantur ; si crescenti alicujus in civitate potentiae obex non ponatur. Hinc enim , ajunt, existunt eorum, qui novi regimini non favent, proscriptiones, novae leges, subversio pristinae Reipubl., & qua; non alia innumera fuggerere solet, stabiliendae novae potentiae, ingeniosa perversitas. Id quod inductione eorum, qui & virtute, & divitiis, & potentia in civitate excelluerunt, declarant. Nam si quis unus virtute se alios omnes superare arbitretur, imperium ad se rapiet, sicque statum multorum, in monarchicum mutabit; Pari ratione, si in civitate, ubi plures imperant, inter cives quis divitiis aut nobilitate praestiterit, jure ad se imperium pertinere, judicabit ; adeo , ut ex imperio paucorum hac ratione existat unius imperium. Denique si ipsa multitudo potentia sua nixa, imperium sibi arroget; tum Vel unus omnium potentissimus, vel pauci penes quos suma potentia est, contra reliquam multitudinem stabunt, & ita degenerabit multorum imperium, in imperium vel unius vel paucorum, sicque creberrimae existent Rerumpubl. mutationes, signa certissima aegrotantis & ad interitum inclinantis Reipubl. Confer Arisl. III. Polit. VIII. Exempla autem si quis desiderat eorum , qui nimia in civitate excellentia aucti, statum suae Reipubl. mutarint, inter alios consulat Arnisaeum in doctrina Politica lib. I. cap. XV. & Giphanium in lib. V. Polit. Arist. cap. III. & VII. aliosque i quam plurimos. Et hoc esse dicunt, quo Manlius olim apud Romanos plebem contra Patres commovere tentavit apud Livium lib. VI. his verbis: Quousque ignorabitis vires vestras, quas natura ne belluas quidem ignorare voluit; numerate saltem quot ipsi sitis, quot adversanos habeatis; quot enim clientes circa singulos fuistis Patronos, tot nunc adversus unum hosies eritis. Hucque collimasse Senatorem illum, qui disfvasit quo minus servi a civibus vestitu distingvcrentur, ne, si vires suas cognolcerent servi, civibus manus inferrent ; quod quidem in urbe Tyro factum esse testatur Justinus lib. XVIII. Item apud Sarmatas Marullus lib. XVII. & apud AEgyptios Martyr lib. III. de legat. Babyl. citante Arnisaeo in doctri. Polit, lib. II. cap. IV. Ne itaque inversa penitus Reipubl. aequalitate forma ejusdem immutetur, aut ad minimum , ne in perpetuo seditiones metu Respubl. verfetur, Athenienses & alias Respubl.remedium hoc per Ostracismum deprimendae nimiae excellentiae in promptu habuisse, quo sic & Respubl. secura maneat, et si quae ingruunt improbae machinationes coerceantur. Propter excellentiam, ait Philosophus V, Polit. III. Seditiones siunt, ubi quis opibus praestat amplius, quam unus aut plures, aut quam Respubl.sive civit as et opes Reipubl. ferant. Ex talibus namque existere solet vel monarchia , vel dynastia. Quare interdum ostracismo uti solent, ut Argis et Athenis. §. VII. Denique & hoc addunt, quod in Ostracismo proprie neq; Criminis neque Poenae nomen locum habeat. Exulem patria esse, rem esse per nec simpliciter turpem, nec malum ejusmodi, quod perferri facile aequo animo ab eo non possit, qui quantum communi saluti debeat, perpendit ; Id vero, quod communiter exilium turpe efficit, esse turpem conditionem exilio annexam, si scilicet propter improbitatem & delicta alicui poenae vel supplicii loco infligatur, hoc absente respectu, extra patriam vivere, haud quaquam speciem mali prae se ferre videatur, cum quotidiana experientia doceat, multos ultro ejusmodi exilia elegisse, quo peritiores fiant rerum mundanarum ; aliis quoq, sub hoc quasi onere, dignitates conferre videamus. Si quis igitur legibus statutisq; Reipubl. obtemperans, urbe per aliquod tempus excederet, tantum abesse ,ut famae hac ratione jacturam faciat, ut laudem potius propterea mereatur, quod obedientia sua Patriae ac Reipubl. inservierit. Accedit, quod ejusmodi exilium utilissmum saepius sit, ad se subtrahendum laboribus, quos alias ob negotia publica ferret, ac in quibus fortunae rationem experiri posset. Ne dicant, de otio honesto literarum, quod multi pro maximo honorum, cujus homo in hac vita compos fieri potest, habent. Unde & magnam se offerre dicunt differentiam, in exilio proprie dicto, in quo bona etiam exulum fuerunt publicata, in Ostracismo vero minime, teste Plutarcho in Arstide. Utpote quo affectis bonorum suorum fructus ad sustentationem minime denegabantur. Exulibus non praefiniebatur certum tempus; Ostracisimo vero ejectis, ut supra indicatum, decennale vel quindecim annorum tempus determinabatur. Quod utrumque complectitur Svidas , in voce [....]quando ait: Ostracismus ab exilio differt, quod in exilium missorum bona publicabantur, Ostracisme vero ejcectis bona populus non adimebat. Praeterea ostraziatis tempus et locus significatur, in exilium pulsi neutrum habent. Sit itaq; Ostracismus,testePlutarcho in Nicia : Medicina quasi,cujus ope ad expurgandam civitatem constituto tempore populus uti solet, non secus acsi Medicus, nimio sangvine repletas venas in aegroto sentiens,& corporis fortitudine pollentis, victum moderatur aut sangvinem emittit, ne in morbum illum incidat, in quem ob nimium robur alias incidere posset. Aut sit mitigatio allevatioque invidiae in civitate, Non erat, inquit Plutarchus in Aristide, improbitatis poena Ostracismus, sed honestum nomen impositum rei erat nimiae potentiae imminutio; eratque invidiae lenimen tolerabile, quae odium suum non extremo aliquo, sed decennali hominis invisi absentia exsaturaret. Imo tantum abesse putant, ut Ostracismus ignominiam intulerit, ut potius non obscurum virtutis testimonium praebuerit, siquidem Ostracismo non nisi viri illustres & virtutibus maxime conspicui affecti fuerint, ita ut postquam Hyperbolus homo sceleratissmus eo modo in exilium pulsus esset, Ostracismum quasi ignominia affectum, etiam abrogarint. Sic Plutarch in Alcibiade: Puduit, inquit, Athenienses, quod honestam Ostracismi poenam in eodem Hyperbolo, dehonestavissent, ideoque consvetudinem illam abrogarunt. Et in Aristide: Postea vero quam nonnulli homines ignobiles et pravos huic prenae coeperunt subjicere, finis Ostracismo pellendi in Hyperbolo factus est. —Populus enim indigne ferens judicium illud derisum atque circumsciriptum omnio id sustulit, et inposterum omisit. §. VIII. His .tamen omnibus non obstantibus , ex Altera quoque Parte non viliores proferuntur rationes, quibus Ostracismi Iniquitas ostenditur. Primo enim, apud omnes in confesso est, aequitati maxime consentaneum esse, ut viri virtute aliisqpe dotibus prae aliis instructi, in Republ. conserventur ,& debito honore afficiantur. Virtus siquidem Hominis ipsius perfectio & talis habitus est , quo & ipse bonus redditur, et actiones in civitate rite & recte peraguntur. II. Eth. VI. lib. I. Mag. Moral. IV. &I. Rhetoric. VI, Sic Metopus Pythagoraeus Metapontius apud Stobaeum Serm. I. Virtus, ait, in homine absolutio est humana natura. Et Jamblichus apud eundem: Virtus, inquit, est animi perfectio, modus optimus vitae, eadem rationis mentis et cogitationis summa purissisamue actio. Cui consentit Alcinous de doctrina Platonis cap. XXVIII. Virtus, scribens, est affectio et dispositio anima perfecta atque optima, quae exornat hominem, eumque firmum et constantem, tum vero consonum, qua in agendo, qua in dicendo, efftcit. Conf. Cicero lib. IV. de finibus bonorum & malorum num. 37. Clemens Alexandrinus lib. V. Stromatum. Est enim Virtus habitus optimus lib. VI. Eth. cap. II. qui aberrare non permittit eum, qui ea instructus est in agendo a recto tramite VI. Eth. cap. XIII. lib. II. Eud. XI lib. V. cap. XII. lib. I.Mag. Moral. cap. IX. & qua abuti non licet, quia secundum bene in nullo dejicit IV. Metaph. VI. I. Rhet. I. Nulla igitur poena, sed praemio potius & honore afficienda erit; Justitiae siquidem officium est, non tantum criminibus poenas definire, sed & bene merita praemiis mactare, cum nihil magis devinciat cives in Republ. quam praermia, nec quicquam justius sit quam virtuti pretium reddere. Honorem, inquit Philosophus I.Eth. V ; homines politi, et ii qui ad agendum se contulerunt, eo persequi videntur, ut homines credant, ipsos bonos esse. Certe quidem coli se volunt et honore affici a prudentibus, et ah iis quibus noti sunt, idque virtutis nomine. Conf. I. Rhet. V, VII, & XI. Et IV. Eth. III. Dignitatis ratio ad externa bona refertur, hac autem maximum censere debemus, quod et Diis immortalibus tribuimus, et ii omnes qui in existimatione magna habentur, expetunt: quod est denique rerum pulcherrime gestarum praemium. At honos tale quicpiam est. Hoc enim est externorum bonorum maximum. Debito igitur modo collatus virtutis honor, quam maxime actiones illius promovet. Tanta est gloria dulcedo, ut illa semel capti, quamvis sapientes non sint, nullis invidiae telis infringi, nullis fortunae tormentis debilitari possint, licet igitur omnes malorum temprstates, sibi subeundas animadvertant, non tamen corum metu deterrentur, quo minus omnem operam, curam et cogitationem in unam virtutem conferant, scribit Hieronym. Osorius lib. IV. dc Gloria. Et Cassiodorus lib. XI.Epist. cap.XVI. Nutriunt praemiorum exempla virtutes: nec quisquam est, qui non ad morum sumima nitatur ascendere, quando irremuneratum non relinquitur, quod conscientia teste laudatur. Nec non Plutarch, in M. Coriolano: Solida et firma pector a aluntur ornamentis, illustr anturque quasi vento ad ea quae putantur bona excitata. Non enim quasi mercedem accipiant, sed pignus dent, desere erub: scunt gloriam suam et non iisdem factis eam superare. Imo si vere dicendum quod res est, virtuti unice vere imperium in civitate optima competit; qui enim aiiis finem & scopum prascribit, in quem omnes suas operationes dirigant, illi merito imperium competit. Hoc autem virtuosus in Republ. maxime exsequitur. Cum vel familia tota, vel ex aliis unus aliquis virtute tantum prastet, ut ejus virtus reliquorum virtuti omnium praestet: tum justum, hanc familiam esse regiam, et omnium dominam, hunc que unum Regem. Non itaque intersicere, vel in exilium ejicere, vel Ostracismo pellere talem utique decet ; neq ut vicisim pareat, posiulare. Nam natura repugnat, ut pars toti praestet, quod accidit ei, qui tanta praestantia est praeditus. Reliquum est igitur, ut tali pareatur, et sit dominus, non vicissim, sed omnino, scribit Arist. III. Polit. XII. Pari ratione si reliqua quoque Corporis & Fortunae bona in se considerentur recteque usurpentur, praemiis & encomiis suis privanda minime erunt. Antiquissima lex fortibus res largitur ignavorum, ducta a Deo, et ad bruta usque terminans, nam et sic natura comparatum est, ut praeferri imbecillioribus velint prastantiora, dicit Brennus Gallorum Rex apud Plu-tarch. in Camillo. Et Legati Atheniensium apud Thucydidem: Perpetuo, inquiunt, naturae jure est constitutum, ut imbecillior a potentiore coerceatur. Cum quibus consentit Plato in principio lib. V. de Legibus & in Gorgia. Nunquid et in brutis, immansuetisque videmus, Hoc jus esse feris ? Ut vasta minoribus ultro Imperitare velint, majoribus insima cedant. Guntherus in Ligurino lib. VIII. Jam ex supra dictis constitit, quod Ostracismus olim apud Athenienses & alios, maximam partem Viros virtute factisq; illustrissimos afflixerit. Sic de Miltiade, quem ob timorem nimiae potentiae sub fictitio crimine Pario in vincula publica conjecerunt, in quibus & diem supremum obiit Corn Nepos in vita ejus cap. VIII. In Miltiade erat cum summa humanitas, tum mira comitas, ut nemo tam humilis esset, cui non ad eum aditus pateret: magna auctoritas apud omnes civitates, nobile nomen, laus rei militaris maxima. Haec populus respiciens, maluit eum innoxium plecti, quam se diutius esse in timore. De Themistocle, ob eundem timorem, quo damnatus erat Miltiades, Ostracismo e civitate ejecto, idem refert cap. II. quod unius hujus viri prudentia Gracia liberata sit , Europae que succubuerit Asia, & quod, cum propter multas virtutes magna cum dignitate viveret, absens damnatus fuerit. De Aristide inprimis memorabile est, quod Ostracismo ejiciendus, cum quendam de fece hominum testae inscribentem animadverteret, ut patria pelleretur, quaesivisse ex eo fertur: quare id faceret, aut quid Aristides cammississet, ut tanta eum poena dignum judicaret. Nihil mihi fecit, respondit, nec hominem novi, id tamen moleste fero, quod ubique eum justum audio. Plutarch. in vita eius. Hinc Corn. Nepos III. cap. I. Quanquam adeo excellebat Aristides abstinentia, ut unus post hominum memoriam, quod quidem nos audierimus, cognomine Justus sit appellatus, tamen a Themistocie collabefactus testula illa, exilio decem annorum mulctatus est, Qui quidem cum intelligeret reprimi concitatam multitudinem non posse, cedensq, animadverteret quendam scribentem, ut patria pelleretur, quaesisse ab eo dicitur: quare id faceret, aut quid Aristides commisisset, cur tanta poena dignus duceretur ? Cui ille respondit: se ignorare Aristidem; sed sibi non placere, quod cupide elaborasset, ut praeter caeteros justus appellaretur. Pariter de Cimone idem cap.II. §.I. Habebat satis eloquentiae, summam liber alitatem, magnam prudentiam tum Juris civilis tum rei militaris — quibus rebus cum unus in civitate maxime floreret, incidit in eandem invidiam quam Pater suus caeterique Athemensium Principes, nam testarum suffragiis, quod illi Ostracismum vocant, decem annorum exilio mulctatus est. Confer quae de Alcibiade apud eundem in vita ejus memorantur. Merito igitur a civitate recte constituta abesse debet Ostracismus, cum non solum virtuosos poena afficiat, sed &, quod Ostracismo occludatur virtutibus via ,& detrahatur excelsis spiritibus animus majora audendi, sicque consequenter ipsa quoque virtus in exilium pellatur. Ubi enim bonus deteriorem divitiis magis clarum, magisque acreptum videt, primo ascuat, multaque in pectore volvit. Sed ubi gloria honorem magis indies virtutem opulentia vincit ; animus ad voluptatem a vero deficit, quippe gloria industria alitur, ubi eam deseris, ipsa per se virtus amara atque aspera est. Salust. Orat. II. de Republ. ordinanda. Et Plutarch. in Apoph. Qui virtuti honorem detraherent, cos ajebat Cato Major virtuten adolescentiae admirere. -----Quis enim virtutem amplectitur ipsam, Praemia si collas? ]uvenal. Satyr.X. vers. 141. Non facile invenies multis in millibus unum, Virtutem pretium qui putet esse sui. Ipse decor recti, facti si praemia desint; Non movet, et gratis poenitet esse prebum. Ovidius lib. II. de Ponto Eleg. III. Neque obstat illud, quod Corn. Nepos in vita Miltiadis de Atheniensibus refert, quod propter Pisishrati tyrannidem, quae paucis annis ante fuerat, omnium suorum civium potentiam extimuerint; ideoq; populum, haec respicientem, maluisse eum innoxium plecti, quam se diutius esse in timore. Vere siquidem dictum est a Cicerone lib.I. de Offic. Plurimas injurias a metu proficisci, cum is qui nocere alteri cogitat, timet, ne si id fecerit, ipse alique afficiatur incommodo. Nec non a Clearcho apud Xenophontem: Multos ego novi, qui calumnia aducti, aut suspicione, dum metuunt alios, et praevenire malunt, quam perpeti, atrocissmis malis eos affecerunt, qui nihil tale facturi fuerant, ac ne cogitaverant quidem. Cum quo consentit Thucydides Lib. I. Futurum in incerto adhuc est: nec quenquam opertet eo commotum, inimicitias suscipere, non jam futuras, sed certas. Non enim, ut recte colligit Grotius lib. II. de jure pacis & belli cap. XXIII. §.5. num.I. metus ex vicini potentia sufficit ad ipsius damnum & detrimentum. Sed ut justa sit defensio, necessarium esse oportet, qualis non est, nisi constet non tantum de potentia, sed & de animo, & quidem ita constet, ut certum id sit, certitudiue quae in morali materia locum habet. — Nec utilitas par jus facit cum necessitate. Et, juxta lib. II. cap.I. §.XVII. Ut vim pati posse, ad vim inferendam jus tribuat, ab omni aequitatis ratione abhorret. Ita vita humana est, ut plena securitas nunquam nobis constet. Adversus incertos metus a divina providentia, & ab innoxia cautione, non a vi praesidium petendum — Metuque rei incertae jus vim dare non potest. Conf. quae habet lib. II. c. II . §. XIII, §. IX. Accedit, quod Ostracismus saepius justam occasionem praebuerit ipsam Rempubl. graviter affligendi, incendit enim animum ad contumeliam inexpertum, ut loquitur Livius de Manlio lib.VT. augetque causas iracundiae. Nihil enim est, quod ingenuum animum vehementius urat, quam innoxie & ob bene facta contemni aut injuria affici. Raro quippe adeo patientis ingenii sunt viri excellentes, ut sine culpa, quidvis patiantur, dum faciles motus mens generosa capit. Sic de Martio Coriolano constat ex Livii lib. II. & Plutarcho in vita ejus, quod ob contemptum hostes in patriam duxisset, nisi matris uxorisque precibus locum dedisset. Quam graviter Scipio, vir licet optimus, & Camillus, injurias a Patria illatas tulerint, ex indignatione & imprecatione ipsorum constat, dum a Diis immortalibus hunc precatum scribit Livius lib. V. Si innoxio sibi ea injuria, fieret, primo quoque tempore desiderium sui civitati ingrata faceret. De Sertorio Plutarchus in vita ipsius testatur, quod quamvis inops, totam tamen Hispaniam conturbaverit, & optimos Imperatores astu & armis sustinuerit. Jam de Ostracismo, ex supra memoratis constitit quod communiter sub praetextu alicujus criminis innoxiis fuerit illatus, ideoque eo potentius stimulare valuit pulsorum animos ad vindictam. Sic de Miltiade refert Corn. Nepos cap. VII. quod ob simulatum crimen Parium pecunia mulctatus, cum eam solvere non posset, in vincula publica conjectus, ibidem diem subierit supremum. Themistocles, Ostracismo ejectus, ita ad Artaxerxem teste eodem, querulas demisit: Nunc ad te confugi exagitatus a cuncta Graecia tuam petens amicitiam; & cum in exilio mortuus cffet, ossa ejus clam in Attica ab amicis fuere sepulta, quod legibus non concederetur, eum qui proditionis (innoxiae licet) esset damnatus, publice sepeliri. Alcibiades, absens, propter timorem,quod & obesse plurimum & prodesse poterat sub specie violationis facrorum capitis damnatus, postquam id ipsum subaudrvit, Lacedaermonem demigravit, ibique ut praedicare consveverat, se non adversus patriam, sed inimicos suos, bellum gerere, quod iidem hostes essent civitati ; nam cum intelligerent se plurimum prodesse Reipubl. ex ea ejecisse plusque irae sua quam utilitati communi paruisse. Quare etiam gravissimo saepius vulnere postea Atheniensium Reipubl. propterea fuitafiecta, teste Nepote in vita ipsius. Conf. exemplum Timothei apud eundem in vita hujus. Neque obstat, quod Ostracismus honestiori nomine apud Athenienies quam poenae aut exilii proprie dicti venerit, expresse enim poena appellatur. III. Polit. IX. & qui non poena diceretur, cum ut antea ostendimus, sub praetextu alicujus criminis innoxiis fuerit illatus. §. X. Porro & hoc Ostracismi iniquitatem non leviter ostendit, quod non tam in Rebuspubl. bonis & recte se habentibus quam vitiosis & ubi parum virtutis habita est ratio, adhibitus fuerit. Sic de Tyrannide Philosophus V. Polit. XI. Sunt, inquit, vetera ad tyrannidis salutem, quoad fieri potest, pertinentia haec: Praestantes viros diminuere, et viros magni animi tollere. — Et Regnum quidem per amicos confervatur: tyrannicum vero est amilis minime fidere, quod omnes quidem velint, hi autem maxime (nocere tyranno) possint. Et Strigelius in I. Samuel. XVIII. Tyrannis, ait, communiter omnes boni invisi et suspecti sunt ; qui enim propriae virtutis conscientiam non habet, alienae invidet, metuitq insidias sine probabili ratione. Proinde Tyranni virtute praestantes ministros e medio tollere conantur. Ac si aliquantisper savitiam occultant, metu infamiae, aut seditionis; removent tamen ab aula tales; et eis munus aliquot assignant. Cum quibus consentit etiam Franciscus Patricius lib. I. de Regno Tit. I. quando dicit; Tyrannus nisi utilitatis aut voluptatis causa diligit neminem: cui optimi potius quam teterrimi odio sunt. Infensus siquidem est omnibus, qui virtuti student: nec patitur quempiam ultra alios sapere : aut in praelarum virum evadere: aut opibus augeri, aut amicis, clientibus, hospitibusve frui. Exempla si videre placet, Conf. Piccartum in observat Historico-Polit. Decad.III. cap. IX. Tyrannidi hac in parte similis est Democratia, quae promiscuae civium turbae potissimum aequalitatem spectans virtute aliisq; bonis excellentes in sua Republ. minime tolerandos putat. Ostracismum propter talem causam civitates, quae Democratia utuntur, instituunt. Hac namque omnium maxime aequalitatem persequi videtur, ut eos qui opibus praestare propter divitias, aut clientelas, aut aliam civilem potentiam viderentur ostracismo punierint, et ex civitate ad certum tempus ejecerint. ait Arist. 3. Pol. 9. Quare etiam Corn. Nepos in vita Chabriae. Est hoc, inquit, commune vitium in magnis liberisque civitatibus, ut invidia gloriae comes sit, et libenter de iis detrahant, quos eminere videant altius: neque animo aquo pauperes, alienam opulentam intuentur fortunam. Pari ratione & in Oligarchia, ubi quidem non integer populus, plures tamen uno divitiis inprimis eminentes imperant,ostracismi usus spectatur. Quod si enim imperantium quis in ea virtute, potentia aut clientelis vulgi prae aliis excelluerit, metuunt reliqui, ne, ut vulgi ingenium mobile & rerum novarum cupidum esse solet, uni huic ad haereat, rerumque summam ad eum devolvat, prout Lycurgo delatum imperium fuit a Spartanis, Soloni ab Atheniensibus, Minoi a Cretensibus ut observavit Piccartus in observat. Histor. Polit. Decad. III. cap. IX. In Bonis vero Rebuspubl. res plane secus apparet ; Sic in Aruistocratia recte constituta, licet in eadem imperantium aequalitas spectari videatur, ob unius tamen Aristocratoris in virtute excellentiam non facile seditiones & mutationes metuendae erunt ; cum virtutes virtutibus non contrarientur, sed amico potius & sororio vinculo inter se cohaereant. Nullus Vero penitus Ostracismi usus in Heroum regno esse poterit, cum is ut benignus Pater suis liberis praesit, quem vicissim sui cives integerrimo amore prosequuntur, omnesque boni & virtutibus aliisq donis excellentes maximo semper sunt in pretio. Quodsi vero degeneres quidam & seditiosi cives contra excellentiam virtutis ipsius Herois aliorumq, afsurrexe rexerint, non Ostracismo, sed promerita potius poena afficiuntur. Et haec quoque causa est, quare Respublicae Ostracismum adhibentes, pravi hujus sui instituti incommoda sentientes, poenitentia postea ductae, viros Ostracismo antea ejectos ab exilio iterum revocare coacte fuerunt, hacq ; ratione Reipubl. suae salutem postmodum maximopere promoverint. Prout exemplo Aristidis, Cimonis, Alcibiadis, Timothei aliorumque probat Cornelius Nepos & Plutarchus in vitis eorum. Quare denique factum est, ut prout Petalismus, simile instituti genus, apud Syracusanos teste Diodor. Siculo lib. XI. Biblioth. cap. LV. illico exspiravit, ita & Ostracismus apud Athenienses elapsis vix sexaginta et quod excurrit annis, in usu esse, desierit ; Initium siquidem hujus instituti communiter ad Olympiadem LXVI. finis vero ad Olympiadem LXXIX. refertur. §. XI. His itaque talem in modum discussis, ultimae potissimum fententiae accedentes, verbis Philosophi ex III. Polit.IX. hunc discursum hac ratione obsignamus: Melius quidem Legum Scriptorem principio ita quidem Rempublicam temperare, hac ut medicina non sit opus. Secundo vero cursu si accidat, dare operam, ut hujus modi emenditione emendetur : quod quidem in civitatibus sieri non sotit. Neque enim ad utilitatem Reipubl. proprie spectdabant, sed vitiose ostracismis utebantur. Quare in depravatis quidem Rebuspubl. proprie quidem hoc esse utile et justum liquet: sortasse vero et hoc liquct, idem non esse absolute justum. Verum in optima Republ. hoc est cantroversum magnopere, si qui non aliorum praestantia honorum, ut virium et divitiarum et clientelarum , sed virtutis antecellat, quid sit faciundum: Neq enim talem ex civitate pellendum, et ejiciendum quis dixerit, multoque minus illi imperandum. Nam peraeque id esset, at que si Jovi quoque, partitis imperiis, imperare velint. Reliquum est igitur, ut omnes libeznter huic pareant, et tales in civitatibus reges sint perpetui. Plura vero qui de hac materia desiderat, Conser. Carol. Sigonium de Repub!. Atheniensium.il. 4. Meursium in Lectionibus Atticis lib. V. cap. XVIII. Boeclerum in indice in Corn. Nepotem. Tholosanum lib. XXII. de Republ. cap. X. Besold. II. Polit. cap. IX. Casum lib. III. Sphaerae civitat. cap. IX. Bodinum lib, II. de Republ. cap. VII. Paulum Busium in disquisit. Polit. II. th. XXVI. Hoenonium Disputat. Polit. X. thes. III. Thomasium in discursia civili de Ostracimo, aliosque plures. (O) 4»